ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
«ایران» از وضعیت صنعت زنبورداری در کشور گزارش میدهد
ارزش افزوده 20 برابری زنبور عسل برای صاحبانش
گروه اقتصادی / ایران از نظر جغرافیایی و تنوع اقلیمی از ظرفیت بالایی برای توسعه فعالیتهای زنبورداری، تولید عسل و محصولات جانبی در این حوزه برخوردار است. در سال گذشته 111 هزار تن عسل در کشور تولید شد که نسبت به سال ۱۳۹۹ حدود سه هزار تن کاهش داشت. طبق آمار تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ۸۵۰ هزار کندو در کشور وجود داشت که اکنون به بیش از 10 میلیون کندو رسیده و تولید عسل نیز از پنج هزار تن به ۱۱۱ هزار تن رسیده و ایران را در رده پنج کشور اول دنیا در تولید عسل قرار داده است.
متوسط سرانه مصرف عسل در کشور یک کیلو و ۳۱۳ گرم است که این عدد در کشورهای پیشرفته ۲.۵ کیلوگرم است در حالیکه در بسیاری از کشورهای در حال توسعه این عدد نسبت به ایران بسیار پایینتر است. این در شرایطی است که یک سوم غذای انسانها به صورت مستقیم و غیر مستقیم به زنبورهای عسل و گرده افشان و تولید ۴۷ درصد محصولات کشاورزی وابسته به گرده افشانی زنبورها ارتباط پیدا میکند.
وزارت جهاد کشاورزی نیز در تلاش است ضمن توسعه فعالیت زنبورداری در سطح کشور، بتواند از نقش زنبور عسل با دخالت در گرده افشانی بستر افزایش عملکرد محصولات زراعی و باغی را هم فراهم کند.
تورج صارمی مشاور معاون وزیر و مجری طرح توسعه زنبورداری کشور، با اشاره به نقش زنبور عسل در افزایش تولید محصولات کشاورزی و احیای محیط زیست، به نقش حمایتی وزارت جهاد کشاورزی در حمایت از صنعت زنبورداری اشاره کرده و گفته است: «توسعه پوشش بیمه و افزایش سطوح بیمهای همراه با پرداخت تسهیلات بانکی یا استمهال تسهیلات دریافتی میتواند تولید و ریسک آن را کاهش دهد به همین علت چنین پشتیبانی از زنبورداران توسط وزارت جهاد در حال بررسی است.»
سال دشوار برای صنعت زنبورداری
حسین باستانی رئیس اتحادیه زنبورداران تهران در گفتوگو با «ایران» در تشریح وضعیت صنعت زنبورداری در کشور گفت: ایران رتبه چهارم تولید جهانی عسل و رتبه چهارم در تعداد کلونیها یا کندوهای زنبور عسل را در جهان داراست. تولید عسل ارگانیک یا طبیعی در کشور به حدود 30 تا 40 درصد میرسد و مابقی شامل عسلهای صنعتی میشوند که در تولید آنها زنبور دخالتی ندارد.
وی ادامه داد: عسلهای صنعتی در دیگهای صنعتی و با استفاده از اسانسها و طعم دهندههای مختلف تولید و بیشتر در فروشگاهها با قیمتهای پایین فروخته میشوند. به علت عدم وجود استانداردهای اجباری برای تولید عسل، نهادهای نظارتی هم امکان نظارت بر تولید این محصول را ندارند.
باستانی اضافه کرد: عسلهایی که زنبور در تولید آن نقش دارند دو نوع هستند: اول عسلهای خالص و طبیعی که زنبور از شهد گلها جمعآوری میکند و دوم شهد تغذیهای است که زنبور از فرآوری کربوهیدراتها مانند ساکاروز و فروکتوز تولید میکند که شبیه عسل میشود.
وی میزان تولید عسلهای طبیعی و ارگانیک را در ایران و سایر کشورها بسیار محدود عنوان کرد و افزود: عسل ارگانیک در دشتهایی تولید میشود که تا سه سال قبل از آن هیچ سم پاشی در آن انجام نگرفته باشد و این مسألهای است که بسیار کم میتواند اتفاق بیفتد. تولید عسل ارگانیک دارای قیمت بسیار بالایی است و به عنوان مثال اگر عسل طبیعی 20 دلار باشد عسل ارگانیک 100 دلار قیمت خواهد داشت.
باستانی سالجاری را سال دشواری برای صنعت زنبورداری عنوان کرد و گفت: امسال یکی از سختترین سالها در صنعت زنبورداری در چند دهه اخیر بود. قبل از بارندگیهای اخیر، ما با گرمای مفرط و عارضه بادهای گرم روبهرو بودیم که باعث خشک شدن شهد گیاهان شد. به همین علت هم شهد کافی به زنبورها نرسید. ضمن اینکه شیوع بیماری لوک اروپایی هم بسیار شایع شد و تعداد کلونیها را از بین برد و بارندگیهای شدید و سیل هم باعث از بین رفتن تعداد زیادی از کندوها شد.
رئیس اتحادیه زنبورداران تهران با اشاره به میانگین تولید عسل در کشور گفت: امسال به علت وجود شرایط سخت در کشور هر کلونی 2 الی 4 کیلو عسل تولید میکند درحالیکه سالهای گذشته به طور میانگین از هر کلونی 12 کیلو عسل تولید میشد، اما استاندارد جهانی تولید 30 کیلو عسل از هر کندو است. چنانچه دولت تمهیدات لازم را برای حمایت از صنعت زنبورداری در پیش نگیرد، سال بعد با کاهش چشمگیر در میزان تولید عسل روبهرو خواهیم شد.
وجود بیش از 10 میلیون کندوی زنبور عسل در کشور
وی در تشریح تعداد افراد فعال در صنعت زنبورداری و تعداد کندوهای موجود در کشور گفت: بالغ بر 100 هزار زنبوردار به طور مستقیم در این صنعت در حال فعالیت هستند و بیش از 10 میلیون کندوی زنبور عسل در کشور وجود دارد.
باستانی کاهش تولید عسل را همراه با بالا رفتن قیمت آن عنوان کرد و افزود: افزایش قیمت عسل با توجه به تورم فعلی قابل قیاس با سایر محصولات مانند برنج نیست به عنوان مثال یکی از نهادههای مورد استفاده در تولید عسل، شکر است که در سه سال گذشته قیمت هر کیلو شکر در حدود 2.500 تومان بود و الان به حدود 20 هزار تومان رسیده که رشد نزدیک به 10 برابری را نشان میدهد درحالیکه قیمت عسل به این اندازه افزایش نداشته است.
وی اظهار کرد: اکنون عسلهای خیلی خالص در داخل کشور در حدود 300 هزار تومان در هرکیلو قیمت دارند اما با توجه به کاهش تولید انتظار میرود برای سال آینده گرانتر شود. درباره عسلهای ارگانیک هم ارقام بسیار بالاتری وجود دارد زیرا تولید آن با سختی و در مقدار کم انجام میگیرد.
صنعت زنبورداری جزو صنایع پایه کشور است
باستانی، صنعت زنبورداری را جزو صنایع پایه در کشور محسوب کرد و افزود: این صنعت در تولید دانههای روغنی و علوفههای دامی نقش عمدهای دارد و میتواند راندمان کشاورزی را تحت تأثیر قرار دهد. زنبورها باعث گرده افشانی و تولید محصولات کشاورزی و تأمین امنیت غذایی و علوفه مورد نیاز برای طیور و دام میشوند. ما به بذر یونجه و علوفههای دامی نیاز داریم که اگر تبدیل به گل شوند باید عمل لقاح در گیاه انجام بگیرد.
وی تصریح کرد: در همه دنیا لقاح گیاهان به عهده زنبورها است که میتواند تا 120 برابر ارزش افزودهای به سایر بخشها اضافه کند؛ این میزان منهای ارزش افزودهای است که به زنبوردار اختصاص مییابد.
باستانی با اشاره به مهمترین استانهای تولیدکننده عسل گفت: استانهای آذربایجان غربی و شرقی، اصفهان، فارس، مازندران و اردبیل جزو استانهایی هستند که از نظر کمیت بیشترین تعداد کندوها را در کشور دارا هستند. ضمن اینکه شهر دماوند در استان تهران در زمره بهترین تولیدکنندههای عسل در کشور قرار دارد و در واقع پایهگذار صنعت زنبورداری نوین در کشور محسوب میشود.
مدیرعامل اسبق اتحادیه سراسری زنبورداران کشور، اعمال تحریمها و شیوع کرونا را دو عامل کاهش صادرات عسل از کشور عنوان کرد و گفت: صنعت زنبورداری تنها صنعتی در کشور است که ارزبری برای کشور ندارد، ضمن اینکه به دلیل مشکلات مذکور سطح صادرات مان با افت بسیاری روبهرو شده است.
وی صنعت زنبورداری را نوین و صنعتی عنوان کرد و گفت: زنبورداری از مرحله سنتی عبور کرده و صنعتی شده است به طوریکه ما ابزارهایی تولید میکنیم که در قیاس با تولیدات کشورهای خاورمیانه و اروپایی از کیفیت بالاتری برخوردار است، درحالی که ما برای این صنعت هیچ ابزاری را وارد نمیکنیم.
متوسط سرانه مصرف عسل در کشور یک کیلو و ۳۱۳ گرم است که این عدد در کشورهای پیشرفته ۲.۵ کیلوگرم است در حالیکه در بسیاری از کشورهای در حال توسعه این عدد نسبت به ایران بسیار پایینتر است. این در شرایطی است که یک سوم غذای انسانها به صورت مستقیم و غیر مستقیم به زنبورهای عسل و گرده افشان و تولید ۴۷ درصد محصولات کشاورزی وابسته به گرده افشانی زنبورها ارتباط پیدا میکند.
وزارت جهاد کشاورزی نیز در تلاش است ضمن توسعه فعالیت زنبورداری در سطح کشور، بتواند از نقش زنبور عسل با دخالت در گرده افشانی بستر افزایش عملکرد محصولات زراعی و باغی را هم فراهم کند.
تورج صارمی مشاور معاون وزیر و مجری طرح توسعه زنبورداری کشور، با اشاره به نقش زنبور عسل در افزایش تولید محصولات کشاورزی و احیای محیط زیست، به نقش حمایتی وزارت جهاد کشاورزی در حمایت از صنعت زنبورداری اشاره کرده و گفته است: «توسعه پوشش بیمه و افزایش سطوح بیمهای همراه با پرداخت تسهیلات بانکی یا استمهال تسهیلات دریافتی میتواند تولید و ریسک آن را کاهش دهد به همین علت چنین پشتیبانی از زنبورداران توسط وزارت جهاد در حال بررسی است.»
سال دشوار برای صنعت زنبورداری
حسین باستانی رئیس اتحادیه زنبورداران تهران در گفتوگو با «ایران» در تشریح وضعیت صنعت زنبورداری در کشور گفت: ایران رتبه چهارم تولید جهانی عسل و رتبه چهارم در تعداد کلونیها یا کندوهای زنبور عسل را در جهان داراست. تولید عسل ارگانیک یا طبیعی در کشور به حدود 30 تا 40 درصد میرسد و مابقی شامل عسلهای صنعتی میشوند که در تولید آنها زنبور دخالتی ندارد.
وی ادامه داد: عسلهای صنعتی در دیگهای صنعتی و با استفاده از اسانسها و طعم دهندههای مختلف تولید و بیشتر در فروشگاهها با قیمتهای پایین فروخته میشوند. به علت عدم وجود استانداردهای اجباری برای تولید عسل، نهادهای نظارتی هم امکان نظارت بر تولید این محصول را ندارند.
باستانی اضافه کرد: عسلهایی که زنبور در تولید آن نقش دارند دو نوع هستند: اول عسلهای خالص و طبیعی که زنبور از شهد گلها جمعآوری میکند و دوم شهد تغذیهای است که زنبور از فرآوری کربوهیدراتها مانند ساکاروز و فروکتوز تولید میکند که شبیه عسل میشود.
وی میزان تولید عسلهای طبیعی و ارگانیک را در ایران و سایر کشورها بسیار محدود عنوان کرد و افزود: عسل ارگانیک در دشتهایی تولید میشود که تا سه سال قبل از آن هیچ سم پاشی در آن انجام نگرفته باشد و این مسألهای است که بسیار کم میتواند اتفاق بیفتد. تولید عسل ارگانیک دارای قیمت بسیار بالایی است و به عنوان مثال اگر عسل طبیعی 20 دلار باشد عسل ارگانیک 100 دلار قیمت خواهد داشت.
باستانی سالجاری را سال دشواری برای صنعت زنبورداری عنوان کرد و گفت: امسال یکی از سختترین سالها در صنعت زنبورداری در چند دهه اخیر بود. قبل از بارندگیهای اخیر، ما با گرمای مفرط و عارضه بادهای گرم روبهرو بودیم که باعث خشک شدن شهد گیاهان شد. به همین علت هم شهد کافی به زنبورها نرسید. ضمن اینکه شیوع بیماری لوک اروپایی هم بسیار شایع شد و تعداد کلونیها را از بین برد و بارندگیهای شدید و سیل هم باعث از بین رفتن تعداد زیادی از کندوها شد.
رئیس اتحادیه زنبورداران تهران با اشاره به میانگین تولید عسل در کشور گفت: امسال به علت وجود شرایط سخت در کشور هر کلونی 2 الی 4 کیلو عسل تولید میکند درحالیکه سالهای گذشته به طور میانگین از هر کلونی 12 کیلو عسل تولید میشد، اما استاندارد جهانی تولید 30 کیلو عسل از هر کندو است. چنانچه دولت تمهیدات لازم را برای حمایت از صنعت زنبورداری در پیش نگیرد، سال بعد با کاهش چشمگیر در میزان تولید عسل روبهرو خواهیم شد.
وجود بیش از 10 میلیون کندوی زنبور عسل در کشور
وی در تشریح تعداد افراد فعال در صنعت زنبورداری و تعداد کندوهای موجود در کشور گفت: بالغ بر 100 هزار زنبوردار به طور مستقیم در این صنعت در حال فعالیت هستند و بیش از 10 میلیون کندوی زنبور عسل در کشور وجود دارد.
باستانی کاهش تولید عسل را همراه با بالا رفتن قیمت آن عنوان کرد و افزود: افزایش قیمت عسل با توجه به تورم فعلی قابل قیاس با سایر محصولات مانند برنج نیست به عنوان مثال یکی از نهادههای مورد استفاده در تولید عسل، شکر است که در سه سال گذشته قیمت هر کیلو شکر در حدود 2.500 تومان بود و الان به حدود 20 هزار تومان رسیده که رشد نزدیک به 10 برابری را نشان میدهد درحالیکه قیمت عسل به این اندازه افزایش نداشته است.
وی اظهار کرد: اکنون عسلهای خیلی خالص در داخل کشور در حدود 300 هزار تومان در هرکیلو قیمت دارند اما با توجه به کاهش تولید انتظار میرود برای سال آینده گرانتر شود. درباره عسلهای ارگانیک هم ارقام بسیار بالاتری وجود دارد زیرا تولید آن با سختی و در مقدار کم انجام میگیرد.
صنعت زنبورداری جزو صنایع پایه کشور است
باستانی، صنعت زنبورداری را جزو صنایع پایه در کشور محسوب کرد و افزود: این صنعت در تولید دانههای روغنی و علوفههای دامی نقش عمدهای دارد و میتواند راندمان کشاورزی را تحت تأثیر قرار دهد. زنبورها باعث گرده افشانی و تولید محصولات کشاورزی و تأمین امنیت غذایی و علوفه مورد نیاز برای طیور و دام میشوند. ما به بذر یونجه و علوفههای دامی نیاز داریم که اگر تبدیل به گل شوند باید عمل لقاح در گیاه انجام بگیرد.
وی تصریح کرد: در همه دنیا لقاح گیاهان به عهده زنبورها است که میتواند تا 120 برابر ارزش افزودهای به سایر بخشها اضافه کند؛ این میزان منهای ارزش افزودهای است که به زنبوردار اختصاص مییابد.
باستانی با اشاره به مهمترین استانهای تولیدکننده عسل گفت: استانهای آذربایجان غربی و شرقی، اصفهان، فارس، مازندران و اردبیل جزو استانهایی هستند که از نظر کمیت بیشترین تعداد کندوها را در کشور دارا هستند. ضمن اینکه شهر دماوند در استان تهران در زمره بهترین تولیدکنندههای عسل در کشور قرار دارد و در واقع پایهگذار صنعت زنبورداری نوین در کشور محسوب میشود.
مدیرعامل اسبق اتحادیه سراسری زنبورداران کشور، اعمال تحریمها و شیوع کرونا را دو عامل کاهش صادرات عسل از کشور عنوان کرد و گفت: صنعت زنبورداری تنها صنعتی در کشور است که ارزبری برای کشور ندارد، ضمن اینکه به دلیل مشکلات مذکور سطح صادرات مان با افت بسیاری روبهرو شده است.
وی صنعت زنبورداری را نوین و صنعتی عنوان کرد و گفت: زنبورداری از مرحله سنتی عبور کرده و صنعتی شده است به طوریکه ما ابزارهایی تولید میکنیم که در قیاس با تولیدات کشورهای خاورمیانه و اروپایی از کیفیت بالاتری برخوردار است، درحالی که ما برای این صنعت هیچ ابزاری را وارد نمیکنیم.
«ایران» از درآمد 120 روز نخست امسال کشور در حوزه کشاورزی گزارش میدهد
ارزآوری4/1 میلیارد دلاری صادرات محصولات کشاورزی و غذایی
امین محمودی
خبرنگار
سازمان غذا و خواربار جهانی(فائو) اعلام کرده است که ایران باوجود آنکه کشوری خشک و نیمهخشک محسوب میشود اما به دلیل وجود اقلیمهای گوناگون در دل خود میتواند علاوه بر تأمین نیاز غذایی خود بخشی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی کشورهای خاورمیانه را نیز تأمین کند و در این زمینه ارزآوری قابل توجهی داشته باشد.
بازار 500 میلیون نفری صادرات محصولات کشاورزی
آمارهای گمرک نشان میدهد که طی 10 سال اخیر صادرات محصولات کشاورزی با افزایش قابل توجهی روبهرو بوده است ،بهطوریکه این محصولات در زمان اوج تحریمها توانستند بخش مهمی از درآمد ارزی کشورمان را تأمین کنند.در چهارماهه نخست سال جاری، 2 میلیارد و 589 میلیون و 785هزار تن مواد غذایی و محصول کشاورزی به ارزش یک میلیارد و 398 میلیون و 27 هزار دلار از کشور به دیگر کشورها صادرشده است،بهطوریکه در حال حاضر ایران برای 500 میلیون نفر محصول کشاورزی و صنایع غذایی تولید میکند. عراق، چین، افغانستان، پاکستان، ترکیه، کویت، عمان، امارات و کشورهای اوراسیا عمدهترین مقاصد صادراتی محصولات کشاورزی ایران محسوب میشوند، بهطوریکه تنها در 5 سال گذشته حدود 13 میلیارد دلار محصول کشاورزی و غذایی به عراق صادرشده است.
عبور از اقتصاد نفتی با تکیه بر صادرات محصولات کشاورزی
اقتصاد کشورمان طی دهههای اخیر با بحران تکیه بر صادرات منابع نفت روبهرو بوده است ،بهطوریکه کارشناسان همواره هشدار میدهند به دلیل تحریمپذیری این محصول باید روی صادرات دیگر کالاها تکیه کنیم.بهعبارتدیگر ایران ظرفیتهای زیادی برای توسعه صادرات غیرنفتی دارد، بهطوریکه یکی از مهمترین این ظرفیتها بخش کشاورزی است که در سالهایی که کشورمان با تحریمهای شدید اقتصادی روبهرو بوده و صادرات نفت به کمترین میزان خود رسیده، توانسته ارزآوری زیادی برای کشورمان به همراه داشته باشد.
بخش کشاورزی موتور محرکه بسیاری از صنایع کوچک و بزرگ بوده و دارای نقش قابل توجهی در اشتغالزایی نیز است ،بنابراین برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی باید به این بخش توجه شایانی شود. سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی کشور، حدود 11 درصد است اما میزان سرمایهگذاری در این بخش کمتر از 5 درصد است. از طرفی حدود 20 درصد از جمعیت کشور دارای شغل کشاورزی و دامداری هستند که درواقع این میزان تولیدکننده باید امنیت غذایی کل کشور را تأمین کند.
این موضوع اهمیت تولید و امنیت غذایی، کشاورز و محصولات کشاورزی را روشن میکند. از طرفی کشورمان دارای منابع غنی کشاورزی است و کشورهای منطقه به دلیل اقلیم خاص، در زمره بزرگترین واردکنندگان محصولات کشاورزی قرار میگیرند که این موضوع یک فرصت استثنایی برای ایران است، بهعنوانمثال بهطور میانگین 73 درصد از میزان کل صادرات ایران به کشور روسیه را محصولات کشاورزی تشکیل میدهد اما بااینحال سهم ایران از حجم واردات محصولات کشاورزی روسیه، چیزی کمتر از یک درصد است.
تقویت نظام توزیع؛ پلی برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی
محسن امینی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران در گفتوگو با «ایران» در خصوص صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی اظهار کرد: برای فتح بازارهای بیشتر منطقه و توسعه صادرات باید قوانین و اقتصاد پایدارتری داشته باشیم و ممنوعیتهای صادراتی را هر از چند گاهی اعمال نکنیم. وی افزود: طبیعتاً بازارهای منطقه برای تأمین کالای اساسی خود به دنبال تأمین پایدار کالاها هستند و نمیتوانیم بهصورت فصلی آنها را متقاعد به واردات محصولات کشاورزی از کشورمان کنیم. رئیس گروه کشاورزی اتاق ایران خاطرنشان کرد: طبیعتاً برای توسعه صادرات اعطای مشوق صادراتی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان میتواند بسیار مهم قلمداد شود. امینی تأکید کرد: از طرف دیگر باید در کشورهای مقصد صادرات محصولات کشاورزی و غذایی نظام توزیع را تقویت کرد و سپس با کمک رایزنهای تجاری خود در این کشور محصولات کشاورزی و تولیدات غذایی را با ایجاد فروشگاههای زنجیرهای در این کشورها تقویت کنیم.
کاهش هزینههای تولید، راه افزایش صادرات
همچنین رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفتوگو با «ایران» عنوان کرد: برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی و ارزآوری آنها باید هزینههای تولید محصولات کشاورزی و مواد غذایی کاهش یابد. وی افزود: بهعنوانمثال در حال حاضر قیمت میوههای هستهدار در بازارها بهشدت افزایشیافته که این امر طبیعتاً سبب خواهد شد بازارهای صادراتی این محصولات از بین برود.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی اظهارکرد: نظارت بر تولید و عرضه محصولات کشاورزی و بستهبندی این محصولات برای صادرات نیز میتواند به افزایش کمی و کیفی این محصولات کشاورزی منجر شود.
خبرنگار
سازمان غذا و خواربار جهانی(فائو) اعلام کرده است که ایران باوجود آنکه کشوری خشک و نیمهخشک محسوب میشود اما به دلیل وجود اقلیمهای گوناگون در دل خود میتواند علاوه بر تأمین نیاز غذایی خود بخشی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی کشورهای خاورمیانه را نیز تأمین کند و در این زمینه ارزآوری قابل توجهی داشته باشد.
بازار 500 میلیون نفری صادرات محصولات کشاورزی
آمارهای گمرک نشان میدهد که طی 10 سال اخیر صادرات محصولات کشاورزی با افزایش قابل توجهی روبهرو بوده است ،بهطوریکه این محصولات در زمان اوج تحریمها توانستند بخش مهمی از درآمد ارزی کشورمان را تأمین کنند.در چهارماهه نخست سال جاری، 2 میلیارد و 589 میلیون و 785هزار تن مواد غذایی و محصول کشاورزی به ارزش یک میلیارد و 398 میلیون و 27 هزار دلار از کشور به دیگر کشورها صادرشده است،بهطوریکه در حال حاضر ایران برای 500 میلیون نفر محصول کشاورزی و صنایع غذایی تولید میکند. عراق، چین، افغانستان، پاکستان، ترکیه، کویت، عمان، امارات و کشورهای اوراسیا عمدهترین مقاصد صادراتی محصولات کشاورزی ایران محسوب میشوند، بهطوریکه تنها در 5 سال گذشته حدود 13 میلیارد دلار محصول کشاورزی و غذایی به عراق صادرشده است.
عبور از اقتصاد نفتی با تکیه بر صادرات محصولات کشاورزی
اقتصاد کشورمان طی دهههای اخیر با بحران تکیه بر صادرات منابع نفت روبهرو بوده است ،بهطوریکه کارشناسان همواره هشدار میدهند به دلیل تحریمپذیری این محصول باید روی صادرات دیگر کالاها تکیه کنیم.بهعبارتدیگر ایران ظرفیتهای زیادی برای توسعه صادرات غیرنفتی دارد، بهطوریکه یکی از مهمترین این ظرفیتها بخش کشاورزی است که در سالهایی که کشورمان با تحریمهای شدید اقتصادی روبهرو بوده و صادرات نفت به کمترین میزان خود رسیده، توانسته ارزآوری زیادی برای کشورمان به همراه داشته باشد.
بخش کشاورزی موتور محرکه بسیاری از صنایع کوچک و بزرگ بوده و دارای نقش قابل توجهی در اشتغالزایی نیز است ،بنابراین برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی باید به این بخش توجه شایانی شود. سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی کشور، حدود 11 درصد است اما میزان سرمایهگذاری در این بخش کمتر از 5 درصد است. از طرفی حدود 20 درصد از جمعیت کشور دارای شغل کشاورزی و دامداری هستند که درواقع این میزان تولیدکننده باید امنیت غذایی کل کشور را تأمین کند.
این موضوع اهمیت تولید و امنیت غذایی، کشاورز و محصولات کشاورزی را روشن میکند. از طرفی کشورمان دارای منابع غنی کشاورزی است و کشورهای منطقه به دلیل اقلیم خاص، در زمره بزرگترین واردکنندگان محصولات کشاورزی قرار میگیرند که این موضوع یک فرصت استثنایی برای ایران است، بهعنوانمثال بهطور میانگین 73 درصد از میزان کل صادرات ایران به کشور روسیه را محصولات کشاورزی تشکیل میدهد اما بااینحال سهم ایران از حجم واردات محصولات کشاورزی روسیه، چیزی کمتر از یک درصد است.
تقویت نظام توزیع؛ پلی برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی
محسن امینی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران در گفتوگو با «ایران» در خصوص صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی اظهار کرد: برای فتح بازارهای بیشتر منطقه و توسعه صادرات باید قوانین و اقتصاد پایدارتری داشته باشیم و ممنوعیتهای صادراتی را هر از چند گاهی اعمال نکنیم. وی افزود: طبیعتاً بازارهای منطقه برای تأمین کالای اساسی خود به دنبال تأمین پایدار کالاها هستند و نمیتوانیم بهصورت فصلی آنها را متقاعد به واردات محصولات کشاورزی از کشورمان کنیم. رئیس گروه کشاورزی اتاق ایران خاطرنشان کرد: طبیعتاً برای توسعه صادرات اعطای مشوق صادراتی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان میتواند بسیار مهم قلمداد شود. امینی تأکید کرد: از طرف دیگر باید در کشورهای مقصد صادرات محصولات کشاورزی و غذایی نظام توزیع را تقویت کرد و سپس با کمک رایزنهای تجاری خود در این کشور محصولات کشاورزی و تولیدات غذایی را با ایجاد فروشگاههای زنجیرهای در این کشورها تقویت کنیم.
کاهش هزینههای تولید، راه افزایش صادرات
همچنین رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفتوگو با «ایران» عنوان کرد: برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی و ارزآوری آنها باید هزینههای تولید محصولات کشاورزی و مواد غذایی کاهش یابد. وی افزود: بهعنوانمثال در حال حاضر قیمت میوههای هستهدار در بازارها بهشدت افزایشیافته که این امر طبیعتاً سبب خواهد شد بازارهای صادراتی این محصولات از بین برود.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی اظهارکرد: نظارت بر تولید و عرضه محصولات کشاورزی و بستهبندی این محصولات برای صادرات نیز میتواند به افزایش کمی و کیفی این محصولات کشاورزی منجر شود.
در نشست علمی «ارزیابی موقعیت ایران در مسیر پیشرفت» مطرح شد
راز توسعه اقتصادی
نشست علمی «ارزیابی موقعیت ایران در مسیر پیشرفت» صبح روز چهارشنبه (19 مرداد) به همت مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی و با حضور محمد سلیمانی عضو هیأت علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) و سید علی روحانی معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و جمعی از پژوهشگران علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی در ابتدای مراسم، سلیمانی با اشاره به بلندمدت بودن «امر توسعه» گفت: در بلندمدت اصلیترین عاملی که اصلاح و تغییر را میسازد، «انگیزه» است. وقتی انگیزه وجود داشته باشد، ساختارها اصلاح میشوند و وقتی ساختارها اصلاح شدند، بروندادهای ساختاری و مظاهر توسعه را خواهیم دید. کشوری با انسداد توسعه مواجه خواهد بود که عامل «انگیزه» در آن کشور – حداقل در دو سطح سیاستگذاران و نخبگان- مخدوش شده باشد.
این استاد توسعه افزود: جریان مخالف در حوزه انگیزشی و در مورد اینکه شخص آیتالله خامنهای پیشبرنده ایده پیشرفت و انگیزاننده جامعه به سمت ایده پیشرفت در کشور هستند، استراتژی سانسور را اتخاذ کردهاند و اساساً نمیخواهند ببینند که در کشور شخصی هست که اولاً دغدغه پیشرفت ایران را دارد و در ثانی سیاستگذاران، دولت و نخبگان را در این مسیر به دنبال خودش میکشد. مطرح کردن ایدههایی مثل «اقتصاد مقاومتی»، «اقتصاد مردمی» و... توسط رهبر انقلاب و داشتن یک نگاه بلندمدت برای اصلاح وضع موجود از مصادیق این پیشبرندگی است.
سلیمانی در توضیح اینکه انگیزه در سطح اول یعنی سیاستگذار وجود دارد، پس از رهبر معظم انقلاب به «دولت» در جمهوری اسلامی پرداخت و گفت: اگر دولتی روی کار باشد که ایده پیشرفت را قبول نداشته باشد و با سیاستهای کلی نظام همسو نباشد، در آن دولت خاص ممکن است ما با وضعیت «انسداد توسعه» مواجه باشیم. وی در تبیین وجود انگیزه در سطح دوم یعنی نخبگان و صاحبنظران ادامه داد: جریان اندیشکدهها و اندیشگاههای مملو از جوانان، در این چند سال اخیر آثار خیلی خوبی بر سیاستگذاری در کشور داشته است. ما اندیشکدههای متعددی را داریم که در سایت جامعه اندیشکدهها میتوان لیست آنها را دید؛ اندیشکدههایی که در موضوعات متعدد و متنوع تلاش میکنند و اتفاقاً دغدغه همه آنها هم ساخت یک سیستم اصلاحشدهای است که بتواند پیشرفت را محقق کند.
در ادامه این نشست، سید علی روحانی گفت: روایت رایج آن است که مشکلات اقتصادی ما به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم میشوند؛ از یک سو شأن و منزلت ایران در اقتصاد جهانی پایین آمده و از سویی مثلاً نظام بانکی ما مشکل دارد، با تورم و بیکاری مواجهیم و... دلیل همه این موارد را نیز تحریم میدانند. در واقع در این روایت، گفته میشود که مسائل داخلی ما ریشه خارجی دارد و ریشه مسائل خارجی ما نیز تحریم است. ریشه تحریم نیز پافشاری نابجای نظام بر برخی مواضعش است. جالب آنکه در این نگاه، مثلاً میگویند دلیل اینکه ما نظام بانکیمان را اصلاح نمیکنیم این است که تحریم هستیم. اگر روابط بینالمللی داشتیم، دسترسی به برخی استانداردها داشتیم و نظام بانکی اصلاح میشد! این تقلیل ماجرا به تحریم، نادان انگاشتن مخاطب است و برای مخاطب خیلی عام که دوست دارد حرف سیاسی بشنود، خوب است.
معاون اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس افزود: خیلی سخت است که بتوان مسائل داخلی کشور را به تحریم مربوط دانست. ما در مقام پرسشگر باید بپرسیم که چه شد که در دهه 1390 فرایندهای اصلاحی نظام زیرساختی ما متوقف شد؟ سیاستگذار در این دوره همه این اصلاحات را متوقف کرد و گفت روابط خارجیام را درست میکنم، همه اینها درست میشود. وی در مورد مسائل خارجی اقتصاد ایران نیز اضافه کرد: نگاه رایج میگوید که انزوای ما در اقتصاد بینالملل به دلیل تحریمهاست. تحلیل ما این است که تحریم نتیجه تضعیف جایگاه بینالمللی ایران است نه بالعکس.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی در ابتدای مراسم، سلیمانی با اشاره به بلندمدت بودن «امر توسعه» گفت: در بلندمدت اصلیترین عاملی که اصلاح و تغییر را میسازد، «انگیزه» است. وقتی انگیزه وجود داشته باشد، ساختارها اصلاح میشوند و وقتی ساختارها اصلاح شدند، بروندادهای ساختاری و مظاهر توسعه را خواهیم دید. کشوری با انسداد توسعه مواجه خواهد بود که عامل «انگیزه» در آن کشور – حداقل در دو سطح سیاستگذاران و نخبگان- مخدوش شده باشد.
این استاد توسعه افزود: جریان مخالف در حوزه انگیزشی و در مورد اینکه شخص آیتالله خامنهای پیشبرنده ایده پیشرفت و انگیزاننده جامعه به سمت ایده پیشرفت در کشور هستند، استراتژی سانسور را اتخاذ کردهاند و اساساً نمیخواهند ببینند که در کشور شخصی هست که اولاً دغدغه پیشرفت ایران را دارد و در ثانی سیاستگذاران، دولت و نخبگان را در این مسیر به دنبال خودش میکشد. مطرح کردن ایدههایی مثل «اقتصاد مقاومتی»، «اقتصاد مردمی» و... توسط رهبر انقلاب و داشتن یک نگاه بلندمدت برای اصلاح وضع موجود از مصادیق این پیشبرندگی است.
سلیمانی در توضیح اینکه انگیزه در سطح اول یعنی سیاستگذار وجود دارد، پس از رهبر معظم انقلاب به «دولت» در جمهوری اسلامی پرداخت و گفت: اگر دولتی روی کار باشد که ایده پیشرفت را قبول نداشته باشد و با سیاستهای کلی نظام همسو نباشد، در آن دولت خاص ممکن است ما با وضعیت «انسداد توسعه» مواجه باشیم. وی در تبیین وجود انگیزه در سطح دوم یعنی نخبگان و صاحبنظران ادامه داد: جریان اندیشکدهها و اندیشگاههای مملو از جوانان، در این چند سال اخیر آثار خیلی خوبی بر سیاستگذاری در کشور داشته است. ما اندیشکدههای متعددی را داریم که در سایت جامعه اندیشکدهها میتوان لیست آنها را دید؛ اندیشکدههایی که در موضوعات متعدد و متنوع تلاش میکنند و اتفاقاً دغدغه همه آنها هم ساخت یک سیستم اصلاحشدهای است که بتواند پیشرفت را محقق کند.
در ادامه این نشست، سید علی روحانی گفت: روایت رایج آن است که مشکلات اقتصادی ما به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم میشوند؛ از یک سو شأن و منزلت ایران در اقتصاد جهانی پایین آمده و از سویی مثلاً نظام بانکی ما مشکل دارد، با تورم و بیکاری مواجهیم و... دلیل همه این موارد را نیز تحریم میدانند. در واقع در این روایت، گفته میشود که مسائل داخلی ما ریشه خارجی دارد و ریشه مسائل خارجی ما نیز تحریم است. ریشه تحریم نیز پافشاری نابجای نظام بر برخی مواضعش است. جالب آنکه در این نگاه، مثلاً میگویند دلیل اینکه ما نظام بانکیمان را اصلاح نمیکنیم این است که تحریم هستیم. اگر روابط بینالمللی داشتیم، دسترسی به برخی استانداردها داشتیم و نظام بانکی اصلاح میشد! این تقلیل ماجرا به تحریم، نادان انگاشتن مخاطب است و برای مخاطب خیلی عام که دوست دارد حرف سیاسی بشنود، خوب است.
معاون اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس افزود: خیلی سخت است که بتوان مسائل داخلی کشور را به تحریم مربوط دانست. ما در مقام پرسشگر باید بپرسیم که چه شد که در دهه 1390 فرایندهای اصلاحی نظام زیرساختی ما متوقف شد؟ سیاستگذار در این دوره همه این اصلاحات را متوقف کرد و گفت روابط خارجیام را درست میکنم، همه اینها درست میشود. وی در مورد مسائل خارجی اقتصاد ایران نیز اضافه کرد: نگاه رایج میگوید که انزوای ما در اقتصاد بینالملل به دلیل تحریمهاست. تحلیل ما این است که تحریم نتیجه تضعیف جایگاه بینالمللی ایران است نه بالعکس.
خبر ویژه
تولیدات کشاورزی روستائیان بعد از انقلاب ۴ برابر شده است
قائم مقام مؤسسه پژوهش و برنامهریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی گفت: طی ۴۰ سال گذشته توسعه زیربنایی در روستاها اتفاق افتاده است، در این مدت تولیدات کشاورزی بیش از ۴ برابر شده است. به گزارش تسنیم، پالوج قائم مقام مؤسسه پژوهش و برنامهریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی در بازدید از نمایشگاه «همه با هم» که به بررسی دستاوردهای انقلاب اسلامی ایرانی میپردازد گفت: حوزه کاری ما بهطور تخصصی محرومیتزدایی نیست و کار ما بیشتر در زمینه کشاورزی است، اما خروجی پروژههای ما به مردم روستایی کمک میکند.
وی افزود: ما کارهایی در مباحث زیربنایی، ترویجی و دانشی انجام میدهیم که به بیشتر شدن دانش کشاورزان وافزایش تولید کمک میکند. وی گفت: در 40 سال گذشته تولید کشاورزی حدود چهار برابر شده و از 25 میلیون تن به 125 تا 130 میلیون تن رسیده است که این به محرومیتزدایی و تولید ناخالص داخلی کمک میکند.
پالوج در ادامه گفت: فلسفه جهاد کشاورزی ساخت زیربناهایی مثل برق، آب و راه بود که در کنار اینها کارهای فرهنگی، اجتماعی و توسعه کشاورزی هم در مناطق محروم انجام میدهد و نتیجه اقدامات این است که امروز میبینیم چه تعداد از روستاها دارای آب و برق شده اند و چه مقدارراهسازی انجام شده است.
قائم مقام مؤسسه پژوهش و برنامهریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی گفت: روستاها کانون تولید کشاورزی هستند و باید رویکرد یکپارچه در توسعه کشاورزی و روستایی داشته باشیم و کارکرد روستا را به عنوان قطب تولید محور تعریف کنیم، این مسأله باید مورد پذیرش سیاستمداران قرار بگیرد که از روستا چه توقعی دارند.
سیل ۷۳۴ میلیارد تومان به واحدهای آبزیپروری خسارت زد
سازمان شیلات ایران برآورد اولیه خسارات سیل به بخش آبزیپروری را بیش از ۷۳۴ میلیارد تومان اعلام کرد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت جهاد کشاورزی، مدیر کل دفتر برنامهریزی و بودجه سازمان شیلات ایران گفت: بر اثر سیل اخیر 12 استان کشور دچار خسارت شد و براساس برآورد اولیه بیش از 7 هزار و 800 تن ماهی از بین رفته است و بررسیها برای میزان دقیق خسارت وارده به واحدهای آبزیپروری ادامه دارد. رجبعلی قربانزاده افزود: سیل هم به محصول و هم به تأسیسات و ابنیه واحدهای آبزیپروری آسیب زده و برخی از واحدهای پرورش ماهیان سردآبی تقریباً تمام تولیدات خود را از دست دادهاند.
وی با بیان اینکه برآورد اولیه نشان میدهد بر اثر جاری شدن سیل و خسارت وارده به محصول (پرواری و غیرپرواری) حدود 685 میلیارد تومان و خسارت وارده به تأسیسات و ابنیه حدود 50 میلیارد تومان است، گفت: بیشترین خسارت به استان چهارمحال و بختیاری با برآورد 2 هزار و 302 تن تلفات محصول، استان کهگیلویه و بویراحمد با برآورد 2 هزار و 195 تن تلفات محصول و استان لرستان با برآورد 1506 تن تلفات محصول میباشد. قربانزاده ادامه داد: بیشترین تلفات ناشی از سیل به محصولات مربوط به ماهیان سردآبی (قزلآلا) وارد شده است. وی تصریح کرد: مزارع ماهیان سردآبی برای دستیابی به آب شیرین در کنار رودخانه احداث میشوند و از این رو بیشترین خسارت سیل مربوط به تولیدات این مزارع است، ضمن آنکه برخی از این مزارع در مسیر رودخانهها و بدون مجوز سازمان شیلات احداث شدهاند.
مدیرکل دفتر برنامهریزی و بودجه سازمان شیلات ایران در همین حال اضافه کرد: بیش از 50 درصد خسارات به علت حجم زیاد بارندگی و سیلابهای لحظهای در مسیر رودخانهها بوده که در 50 سال اخیر بیسابقه است. وی اذعان داشت: توصیه ما این است که سرمایهگذاران در ساخت مزارع و سایتهای پرورش آبزیان، نکات حفاظتی و امنیتی را رعایت کنند تا در حوادث غیرمترقبه میزان خسارات به محصول و تأسیسات کاهش یابد. قربانزاده در همین حال، بیمه کردن مزارع آبزیپروری را ضروری خواند و اظهار داشت: حدود 80 تا 90 درصد مزارع آبزیپروری آسیبدیده در کشور تحت پوشش صندوق بیمه کشاورزی نبودند.
وی درباره حمایت از تولیدکنندگان خسارتدیده نیز گفت: سازمان شیلات ایران در تلاش برای استمهال وام تولیدکنندگان آسیبدیده از سیل و اخذ تسهیلات سرمایه در گردش ارزانقیمت و کمکهای بلاعوض برای آنان است تا بتوانند مزارعشان را احیا و به چرخه تولید بازگردند. مدیرکل دفتر برنامهریزی و بودجه سازمان شیلات ایران افزود: کمکهای بلاعوض نیاز به مصوبه دولت دارد و ما پیشنهادات خود را برای کمکهای بلاعوض به وزیر جهاد کشاورزی و دفتر مدیریت بحران وزارتخانه ارائه دادهایم.
قیمت جدید شیر خشک اعلام شود
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد از سازمان غذا و دارو درخواست کرد که قیمت جدید شیرخشک کودک را ابلاغ کند. به گزارش فارس،هانی تحویل زاده، رئیس انجمن با اشاره به دشواریها و مشکلات ایجاد شده در زمینه تأمین مواد اولیه برای تولیدکنندگان این صنعت، گفت: با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه، دستمزد و در نهایت افزایش هزینه تمام شده تولید، تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد پیگیر موضوع اصلاح قیمت شیر خشکهای رگولار بوده و هستند.
وی با اشاره به اینکه قیمت فعلی شیرهای رگولار با توجه به فرمولاسیون شرکتهای مختلف، در محدوده 46 تا 60 هزار تومان قرار دارند، افزود: درخواست شرکتهای تولیدی این بوده که با توجه به افزایش هزینه تولید، قیمت محصول نیز بهطور متوسط حدود 50 درصد افزایش یابد. تحویلزاده با بیان اینکه حاشیه سود بسیاری از این محصولات برای برخی از شرکتهای تولیدی در حال حاضر صفر است، گفت: برای برخی شرکتها حاشیه سود حتی منفی است و برای برخی دیگر نیز بین 2 تا حداکثر 5 درصد است.
این فعال بخش خصوصی با اشاره به اینکه در صورت عدم اصلاح قیمت، تولید شیرخشک نوزاد در کشور با مشکل جدی مواجه میشود، اضافه کرد: سازمان غذا و دارو تاکنون اقدام به اعلام و ابلاغ قیمتهای جدید نکرده است. وی با بیان اینکه این اقدام، موجبات بروز بحران در تأمین شیر خشک رگولار را فراهم آورده و به کمبود آن در آینده نزدیک دامن میزند، گفت: به عنوان نمونه میتوان به کمبود اخیر در شیرهای رژیمی که ناشی از عدم قیمتگذاری صحیح و اعلام دیرهنگام قیمت این فرآورده بود، اشاره کرد. وی با تأکید بر اینکه ادامه تولید شیر خشک رگولار با قیمت فعلی ممکن نیست، اضافه کرد: شرکتهای تولیدکننده قادر به ادامه تولید نیستند و در تداوم روند فعلی به ضرر بخش تولید و مصرف است. تحویل زاده از مسئولان سازمان غذا و دارو خواست بدون فوت وقت نسبت به ابلاغ قیمتهای جدید اقدام کنند تا کشور در تأمین شیرخشک نوزاد دچار مشکل نشود.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
ارزش افزوده 20 برابری زنبور عسل برای صاحبانش
-
ارزآوری4/1 میلیارد دلاری صادرات محصولات کشاورزی و غذایی
-
راز توسعه اقتصادی
-
خبر ویژه
اخبارایران آنلاین