تثبیت صادرات نفت ایران بالای یک میلیون بشکه در روز

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در گفت وگو با  «ایران»: هیچ داده ای در وزارت نفت و بانک مرکزی کاهش صادرات نفت کشور را تأیید نمی کند

گروه اقتصادی/ درحالی که برخی از رسانه‌های بین‌المللی از فشار مصرف کنندگان نفت خام بر امریکا مبنی بر لغو یا تعدیل تحریم‌های نفتی ایران گزارش می‌‌دهند، بررسی داده‌های بانک مرکزی نشان می‌‌دهد که با وجود اعمال شدیدترین تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران هم فروش نفت و هم وصول درآمدهای نفتی در دو ماه نخست امسال نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، به طوری که فروش نفت (نفت خام، فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، مایعات و میعانات گازی) در فروردین و اردیبهشت 1401 حدود 40 درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده است و وصول درآمدها نیز 60 درصد افزایش داشته است. دراین رابطه جواد اوجی، وزیر نفت نیز بارها اعلام کرده است که «میزان فروش نفت کشور در دولت سیزدهم حدود 40 درصد رشد داشته است. به عبارتی، میزان فروش نفت در این دولت 40 درصد بالاتر از خردادماه 1400 است.» محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز عنوان می‌‌کند که «این افزایش 40 درصدی در ماه‌های اخیر حفظ شده است.» علی فروزنده، مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت نیز بیان می‌‌کند که «وصول درآمدهای ارزی در فروردین‌ و اردیبهشت‌ماه امسال (۱۴۰۱) بیش از ۶۰ درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال بوده است.» ارقامی که داده‌های بانک مرکزی نیز آن را تأیید می‌‌کند.
افزایش درآمدهای نفتی در بهار 1401
بررسی داده‌های نماگر اقتصادی بهار 1400 و همین طور اظهارات رئیس کل بانک مرکزی در هفته گذشته نشان می‌‌دهد که در دو ماه نخست امسال در حوزه نفت (نفت و پتروشیمی) بیش از ۷.۵ میلیارد دلار ارز از محل فروش وصول شده که نسبت به دوره مشابه پارسال ۳ میلیارد دلار افزایش نشان می‌دهد. در دو ماه نخست 1401 درآمدهای نفتی کشور بیش از ۷.۵ میلیارد دلار بوده که این رقم در دو ماه نخست پارسال  ۴.۵ میلیارد دلار بوده است. مقایسه این اعداد نشان می‌‌دهد که دو ماه نخست امسال کشور 60 درصد افزایش درآمدهای نفتی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی، میزان درآمدهای نفتی (نفت خام، فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، مایعات و میعانات گازی) را برای 3 ماه نخست سال گذشته حدود 8 میلیارد و 700 میلیون دلار اعلام می‌‌کند. به عبارتی، به طور میانگین، هر ماه حدود 2 میلیارد و 900 میلیون دلار درآمد نفتی عاید کشور شده است. این رقم علاوه بر نفت و پتروشیمی، شامل درآمد ارزی حاصل از فروش گاز طبیعی و فرآورده‌های نفتی نیز می‌‌شود. با وجود این درآمد حاصل از تنها فروش نفت و پتروشیمی در 3 ماهه نخست 1400 حدود 30 درصد بالاتر از این رقم است؛ به طوری که هر ماه حداقل 3 میلیارد و 750 میلیون دلار فقط از محل فروش نفت و پتروشیمی عاید کشور شده است. در همین حال بررسی قیمت‌ها در بازار جهانی نفت خام نشان می‌‌دهد که در 2 ماه نخست 1401 نسبت به 1400 قیمت نفت حدود 15 درصد رشد داشته است . این درحالی است که درآمدهای حاصل از فروش نفت و پتروشیمی 60 درصد افزایش داشته است. مجموع این ارقام نشان می‌‌دهد که بخش مهمی از افزایش درآمدهای نفتی دو ماه ابتدایی امسال نسبت به سال گذشته ناشی از افزایش فروش نفت است؛ اگرچه رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی نیز در آن نقش داشته است.
صادرات نفت ایران، بالاتر از یک میلیون بشکه در روز
یک مقام آگاه در وزارت نفت می‌‌گوید که صادرات نفت کشور همچنان بالاتر از یک میلیون بشکه در روز است. او که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش نداشت با تکذیب برخی اخبار مبنی بر کاهش صادرات نفت کشور به 400 هزار بشکه در روز به «ایران» توضیح می‌‌دهد: «برخی مدعی شده‌اند که صادرات نفت ایران به 400 هزار بشکه و تولید نیز به 2 میلیون و 350 هزار بشکه در روز رسیده است. اما این اعداد نه تنها غلط است و تکذیب می‌‌شود؛ بلکه با یک محاسبه سرانگشتی مغایرت‌ها نیز نمایان می‌‌شود. ایران حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز ظرفیت پالایشی دارد. چطور صادرات را زیر ۴۰۰ هزار بشکه محاسبه می‌‌کنند؟ ضمن آنکه حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز نیز صادرات میعانات گازی به این رقم اضافه می‌‌شود.» این مقام آگاه عنوان می‌‌کند: «صادرات نفت ایران اکنون بیش از یک میلیون بشکه در روز است و درآمدهای نفتی نیز حدود 60 درصد بالاتر از بهار 1400 است. در همین حال به نظر می‌‌رسد که بازار کشش فروش نفت بیشتر را نیز دارد و در این زمینه بازاریابی در حال انجام است.»  
هیچ مقام مسئولی کاهش درآمدهای نفتی را تأیید نمی‌کند
سخنگوی انرژی مجلس شورای اسلامی می‌‌گوید: «اگرچه آمارهای دقیق صادرات نفت و میزان درآمدهای نفتی در اختیار نهادهایی مانند وزارت نفت و بانک مرکزی است اما در جلساتی که خدمت آقایان وزارت نفت بوده‌ایم و گزارش‌هایی که دریافت کرده‌ایم نشان می‌‌دهد که در ماه‌های اخیر نه تنها کاهش درآمدهای نفتی رخ نداده بلکه افزایش درآمدهای نفتی را نیز داشته‌ایم. بخش قابل توجهی از این افزایش درآمدها مربوط به حجم صادرات نفت است، البته افزایش قیمت جهانی نفت نیز در ارزآوری این بخش بی تأثیر نبوده است اما گزارش‌ها نشان می‌‌دهد که در ماه‌های اخیر کاهش فروش نفت نیز رقم نخورده است و همچنان حجم فروش نفت کشور بالاتر از روزهای ابتدایی دولت است.» مصطفی نخعی در گفت‌وگو با «ایران» ادامه می‌‌دهد: «در این مدت شرایط فروش نفت تسهیل شده؛ تجربه فروش نفت در دوران تحریم افزایش پیدا کرده است و ما تا اندازه‌ای راه‌های خنثی‌سازی تحریم‌ها را یاد گرفته‌ایم. از این رو سیاست صفر کردن صادرات نفت ایران نیز که دشمن بر آن تأکید می‌‌کرد، نه تنها شکست خورد، بلکه در بازار نفت رقابتی امروز با وجود شدیدترین تحریم‌ها بازهم می‌‌توانیم نفت بفروشیم.»
او با اشاره به تسهیل فروش نفت در این دور از تحریم‌های بی سابقه، عنوان می‌‌کند: «این امر دلایل متعددی از جمله شیوه بازاریابی شرکت ملی نفت دارد. ضمن آنکه ایران یکی از بازیگران مهم در بازار و مجامعی مانند اوپک است و بسیاری از پالایشگاه‌های جهان ساختار خود را براساس مؤلفه‌های نفت ایران تعریف کرده‌اند.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره تحقق بودجه نفتی 1401 نیز اذعان می‌‌کند: «فکر می‌‌کنم این اتفاق براحتی در سال جاری می‌‌افتد و اگر همین شرایط فروش و ارزآوری نفتی را داشته باشیم، بخش نفتی بودجه 1401 محقق می‌‌شود. با توجه به دیپلماسی فعال انرژی طی ماه‌های اخیر، اگر بتوانیم نقش فعال‌تری را در بازار نفت ایفا کنیم و بازارهای متنوع‌تری را به دست بیاوریم، حتی بیش از ارقام آمده در بودجه محقق خواهد شد.»