خشم جهانی علیه توهین به اسلام در هند

بنفشه غلامی/ اظهارات موهن دو سیاستمدار هندی عضو حزب حاکم این کشور درباره پیامبر اسلام، نه تنها خشم مسلمانان سراسر جهان را برانگیخت که حزب بهاراتیا جاناتا نیز این اظهارات توهین‌آمیز را محکوم و آنها را از حزب اخراج کرد. این در حالی است که دولت هند نگران تأثیر این اظهارات بر روابط این کشور با کشورهای مسلمان و قطع روابط سیاسی و اقتصادی آنان با دهلی است.
به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، «نوپور شارما»، سخنگوی حزب بهاراتیا جاناتا، حزب حاکم هند، هفته گذشته در جریان یک میزگرد تلویزیونی اظهاراتی موهن را درباره پیامبر اسلام و  همسر ایشان، عایشه  بیان کرد که با واکنش‌های بسیاری از سوی مسلمانان هند روبه‌رو شد؛ اظهاراتی که مسلمانان تأکید داشتند، در ادامه سیاست‌های ضد اسلامی دولت هند است. واکنش‌های مسلمانان هند باعث شد، «نوین کومار جیندال»، مسئول رسانه‌ای حزب بهاراتیا جاناتا نیز در توئیتی با تکرار اظهارات «شارما» از وی حمایت کند. حمایت او نیز با طوفان خشم مسلمانان هند روبه‌رو شد. اعتراض‌های مسلمانان هندی در نهایت باعث شد، کشورهای مسلمان منطقه و جهان، با چند روز وقفه متوجه اظهارات موهن این دو نفر شوند و کشورهای مسلمان جهان علیه دولت هند موضعگیری کنند.
روزهای سخت سفرای هند در کشورهای مسلمان
بنا بر گزارش‌ها، در پی بالا گرفتن خشم عمومی مسلمانان جهان، وزارت‌های امور خارجه‌ کشورهای مسلمان با احضار سفرای هند مراتب اعتراض خود به اظهارات توهین‌آمیز «شارما» و «جیندال» را اعلام کردند. وزارت امور خارجه پاکستان در بیانیه‌ای از هند خواسته است «اقداماتی قاطع و قابل اثبات علیه افرادی که اظهارات توهین‌آمیز و تعرض به کرامت پیامبر اکرم(ص) داشتند»، اتخاذ کند و در کنار آن «اقداماتی فوری در حفاظت از اقلیت‌های خود در برابر نقض حقوق بشر انجام دهد.» پاکستان همچنین از جامعه بین‌الملل خواست تا وضعیت اسلام‌هراسی در هند را دریابد.
در همین حال قطر نیز که روابط تجاری گسترده‌ای با هند دارد و نزدیک به 40 درصد از گاز مورد نیاز هند توسط این کشور تأمین می‌شود، سفیر این کشور در دوحه را فراخواند. به گزارش سایت خبری هندی «پرینت»، «ماجد محمد الانصاری»، سخنگوی وزارت امور خارجه قطر خبر داد در این نشست، دولت قطر از دولت هند خواست فوراً این اظهارات را محکوم کرده و از همه مسلمانان جهان عذرخواهی کند. سفیر هند در قطر نیز کسانی را که چنین اظهاراتی بیان کرده‌اند، «عناصر شیطانی» خواند که می‌خواهند «قدرت و روابط دوجانبه هند را تضعیف کنند.» به گزارش خبرگزاری «رویترز»، کویت هم سفیر هند را احضار کرد و یادداشت اعتراضی به وی داد که در آن اظهارات موهن دو مقام هندی رد و محکوم شده است.
وزارت امور خارجه ایران نیز سفیر هند در تهران را فراخواند. در این نشست، سفیر هند با اظهار تأسف و غیرقابل قبول خواندن هرگونه توهین به پیامبر اسلام(ص)، اعلام کرد، این موضع حکومت هند که بیشترین احترام را به ادیان قائل است، نبوده و شخص اهانت‌کننده هیچ سمت دولتی نداشته و فقط جایگاه حزبی داشته و از این جایگاه هم اخراج شده است.
سازمان همکاری اسلامی که دومین سازمان بزرگ بین دولتی در جهان پس از سازمان ملل متحد، با جمعیتی بالغ بر 1.8 میلیارد نفر است نیز در بیانیه‌ای این اظهارات موهن را محکوم و در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این اهانت‌ها در چهارچوب تشدید نفرت و اسلام‌ستیزی در هند و اقدام‌های سیستماتیک علیه مسلمانان و اعمال محدودیت بر آنها بویژه در زمینه ممنوعیت حجاب در تعدادی از ایالت‌های هند و تخریب اموال مسلمانان است.» این بیانیه همچنین از مقام‌های هندی خواسته تا سلامت، امنیت و رفاه جامعه مسلمانان هند را تضمین کنند.
«احمد بن حمد الخلیلی» مفتی عمان نیز در توئیتی با محکوم کردن این اظهارات نوشت: «جسارت وقیحانه سخنگوی رسمی حزب افراطی حاکم هند به پیامبر اسلام(ص) به مثابه جنگ با مسلمانان در سراسر جهان است.»
«محمد عبدالسلام» سخنگوی جنبش انصارالله یمن نیز با محکوم کردن این اظهارات گفت: توهین سخنگوی حزب حاکم هند به پیامبر گرامی اسلام(ص)، نشان‌دهنده ورشکستگی اخلاقی است.
عربستان نیز در بیانیه‌ای با محکوم کردن این اظهارات از اقدام حزب بهاراتیا جاناتا برای تعلیق فعالیت سخنگوی توهین‌کننده این حزب استقبال و بر موضع ثابت ریاض مبنی بر احترام به همه عقاید، ادیان و مذاهب تأکید کرد.
لازم به ذکر است، همان‌طور که سایت روزنامه «ایندین اکسپرس» نوشته است، هند علاوه بر وابستگی به نفت خام و گاز، روابط تجاری گسترده‌ای با بسیاری از کشورهای مسلمان منطقه دارد. برای مثال ارزش کل تجارت هند با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در دو سال 2020 و 2021 به بیش از 87 میلیارد دلار می‌رسید. ضمن اینکه در همین سال کل تجارت دوجانبه هند با این کشورها نزدیک به 27 درصد رشد داشته است. بنابر این واکنش این کشورهای مسلمان در کنار سایر کشورهای مسلمان که هند روابط تجاری با آنها دارد، برای دهلی اهمیت زیادی دارد.
واکنش دولت هند
در پی این واکنش‌های تند، دولت هند تلاش کرد با برخوردهایی با دو سیاستمدار حزب بهاراتیا جاناتا، اذهان عمومی مسلمانان را آرام کند. به گزارش «رویترز»، دولت هند بر همین اساس، با تأکید بر احترام به همه مقدسات، عضویت «نوپور شارما»، سخنگوی حزب بهاراتیا جاناتا را در این حزب تعلیق و اعلام کرد، تحقیقات بیشتر درباره این اظهارات انجام خواهد شد. دولت هند همچنین قطع عضویت «نوین کومار جیندال»، مسئول رسانه‌ای حزب بهاراتیا جاناتا را از این حزب اعلام کرد.
«شارما» یکشنبه شب در توئیتی با عذرخواهی ضمنی نوشت: «هرگز قصد صدمه زدن به احساسات مذهبی دیگران را نداشته‌ام و می‌خواهم بی‌قید و شرط سخنانم را پس بگیرم.» «جیندال» نیز در توئیتی مشابه مدعی شد: «من فقط سؤالاتی را مطرح کردم، اما این بدان معنا نیست که مخالف دینی باشم.»
حمله‌های داخلی به دولت هند
دولت هند در حالی با واکنش تند کشورهای مسلمان به اظهارات دو نفر از اعضای حزب حاکم، روبه‌رو شده که در داخل کشور نیز با واکنش‌های سیاسی و اجتماعی گسترده‌ای مواجه شده است. در حالی که مسلمانان هند از روز نخست انتشار سخنان «شارما» خیابان‌های شماری از شهرهای هند را اشغال کرده و مراتب اعتراض خود را به این سخنان بیان داشته‌اند، پاره‌ای از این تجمعات نیز رو به خشونت گذاشته است. به گزارش «الجزیره» این اظهارت خشم کاربران شبکه‌های اجتماعی در کشورهای عربی را نیز برانگیخته است و آنان در پیام‌های خود، خواستار تحریم محصولات هندی شده و این کشور را به پیروی از فرانسه در ترویج اسلام‌هراسی متهم کردند. در شماری از کشورها مثل پاکستان نیز تجمع‌های اعتراض‌آمیز برگزار شد.
اما در کنار این اعتراض‌ها، حزب کنگره که حزب رقیب بهاراتیا جاناتا محسوب می‌شود نیز شدیدترین حملات کلامی خود را نثار حزب حاکم کرد. به گزارش خبرگزاری هندی «ایژن نیوز اینترنشنال»، «راندیپ سینگ سورجوالا»، دبیرکل و سخنگوی حزب کنگره هند، در انتقادی تند به حزب رقیب گفت: «حزب حاکم بارها با طراحی‌های قبلی به تمدن اخلاقی هند توهین کرده و با تفرقه انداختن و گسترش نفرت دو جامعه و مذهب را در این کشور روبه‌روی هم قرار داده است.» وی سپس با اشاره به اخراج و تعلیق عضویت دو عضو حزب بهاراتیا جاناتا گفت: «این اقدامات که آشکارا تحت فشارهای خارجی انجام شده، نشان‌دهنده موضعگیری‌های سست دولت مودی است.»
با این حال همان طور که «سبا نقوی»، روزنامه‌نگار مستقر در دهلی، به «الجزیره» گفته است، حزب حاکم هند در چند سال گذشته بارها با به راه انداختن حملات گسترده به مسلمانان هند از نظر سیاسی بهره‌های زیادی برده است، اما این بار برخلاف همیشه خود را رو در رو با جهان اسلام دیده است و می‌داند باید تاوان بین‌المللی اقدامات اسلام‌ستیزانه خود را بدهد. بنابراین برای رهایی از خشم مسلمانان بلافاصله با دو مقام ارشد خود که این اظهارات را بیان داشته‌اند، برخورد و اعلام کرد به همه ادیان احترام می‌گذارد. اما در بیانیه خود به طور مستقیم هیچ اشاره‌ای به توبیخ اساسی دو مقام این حزب نکرد.»