کارگردان فریبرز صالح. رنگی ایستمن کالر. برنامه استثنایی نوروز بزرگترین سینماهای تهران و شهرستان ها

محمد گرشاسبی /  نخستین جشنواره سینمایی بعد از انقلاب اسلامی با عنوان «فستیوال بین‌المللی فیلم فجر» در حال و هوای انقلاب و در میانه جنگ تحمیلی با پیام سیدمحمد خاتمی وزیر ارشاد اسلامی وقت در تالار وحدت از 12 تا 22 بهمن 1361 برگزار شد. دبیری نخستین جشنواره را حسین وخشوری رئیس اداره کل تحقیقات وزارت ارشاد، بر عهده داشت و جشنواره به‌دلیل نوظهور بودن از انسجام خاصی برخوردار نبود؛ با اینکه نقش سیمرغ بر پوستر جشنواره حک شده بود اما در این دوره جایزه و تندیس سیمرغ به کسی داده نشد،  طرح سیمرغ جشنواره را ابراهیم حقیقی در سال ۱۳۶۱ برای نخستین جشنواره فیلم فجر خلق کرد و به گفته خودش این مهم‌ترین اثراو بود. اما محسن وزیری مقدم بیان کرده که طرح سیمرغ را او در سال ۱۳۲۸ برای جلد کتاب شاهکارهای ادبیات فارسی پرویز ناتل خانلری کشیده و در همان سال هم به چاپ رسیده بود.
اولین جشنواره سینمایی بعد از انقلاب در واقع جشنواره‌ای برای رقابت فیلم‌های آماتور بود و فیلم‌های حرفه‌ای از کارگردانان شاخص در بخش رقابتی راه داده نشده و فقط 5 فیلم حرفه‌ای به نمایش درآمد. خط قرمز مسعود کیمیایی و مرگ یزدگرد بهرام بیضایی برای اولین و آخرین بار اکران شدند. حاجی واشنگتن علی حاتمی پس از مرگ او مجوز نمایش گرفت و فقط دو فیلم اشباح محمدرضا میرلوحی و سفیر فریبرز صالح توانستند در سال 1362 روی پرده بروند. خط قرمز نخستین اثر کیمیایی بعد از انقلاب که با فیلمنامه شب سمور بهرام بیضایی ساخته شد، دو بار در سانس 18:30 نوزده بهمن سینما آزادی و 20 بهمن عصر جدید نمایش داده شد که با وجود استقبال فراوان تماشاگران از آن، اما مورد رضایت مخاطبان خاص و عام قرار نگرفت. این اولین و آخرین اکران خط قرمز بود و به‌خاطر عدم رعایت حجاب بازیگران فیلم، هرگز اجازه اکران پیدا نکرد؛ سرنوشتی که مرگ یزدگرد هم به آن مبتلا شد.
سرپرست کمیته گزینش فیلم‌ها گفته بود: «در این جشنواره نتوانستیم از میان فیلم‌های 35 میلیمتری فیلمی را به‌عنوان الگو انتخاب کنیم، لذا به هیچ یک از فیلم‌ها جایزه‌ای داده نمی‌شود.» از این‌رو هیأت داوران این جشنواره که متشکل از سیف‌الله داد، محمد اعتمادی، رضا انصاریان، حمید دهقانپور، محمد علیان و ناصر عبداللهی بود در نهایت در روز 22 بهمن به آثار آماتوری همچون بچه‌‌های دیار صفا، علمدار، خرمشهر ۶۱، با هم برای ایثار، یا زهرا، کدام مکتب است این، خرمشهر شهر عشق شهر خون، امریکا نابود است و بر بال ملائک فقط دیپلم افتخار دادند. اولین جشنواره بعد از انقلاب بنا بود به‌صورت بین‌المللی برگزار شود اما در آستانه برگزاری جشنواره گرچه میهمانان خارجی نیز دعوت شدند، اعلام شد که بین‌المللی بودن با اهداف سینمای ملی در تعارض است و از این‌رو تنها تعدادی فیلم از 20 کشور آسیا و بلوک شرق نمایش داده شد که در قالب  سه بخش جنبی «آثار سینمای کوبا»، «سینمای ایتالیا از نئورئالیسم تا امروز» و «سرخپوستان و سیاه‌پوستان در سینما» برای مخاطبان به نمایش درآمدند.

چند ماه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دانشگاه‌ها بازگشایی شدند. اما عملاً دانشگاه‌ها به کانونی برای فعالیت‌های سیاسی جناح های مختلف بخصوص گروه‌های چپگرا مانند حزب توده ایران، چریک‌های فدایی خلق، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و... بدل شده بود. در این شرایط اواخر فروردین سال 1359 شورای انقلاب با تأیید امام خمینی برای پایان دادن به «غرب زدگی» و حضور دانشجویان، استادان و... با «گرایش‌های چپگرایانه» و «کمونیستی» در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و فرهنگی، اقدام به تعطیلی همه دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور کرد، اتفاقی که از آن به‌عنوان «انقلاب فرهنگی» یاد می‌شود. شورای انقلاب در ابتدا به تمامی گروه‌های فعال سیاسی در دانشگاه‌ها برای تخلیه دفاتر خود مهلتی سه روزه داد که این موضوع منجر به درگیری در دانشگاه‌ها بین گروه‌های سیاسی، دانشجویان انقلابی و مأموران شد. بعد از این درگیری‌ها و با پایان سال تحصیلی در خرداد سال 1359 دستور تعطیلی دانشگاه‌ها صادر شد.
امام خمینی در هفته اول فروردین سال 1359 بر ضرورت اصلاحات در مراکزدانشگاهی تأکید کرد: «باید انقلاب اسلامی در تمام دانشگاه‌های سراسر ایران به وجود آید تا استادانی که در ارتباط با شرق یا غرب‌اند، تصفیه شوند و دانشگاه محیط سالمی برای تدریس شود.» همچنین حدود سه ماه بعد در 23 خرداد سال 1359 دستور انقلاب فرهنگی را دادند: «مدتی است ضرورت انقلاب فرهنگی که امری اسلامی است و خواست ملت مسلمان بوده، اعلام شده و تاکنون اقدام مؤثر اساسی انجام نشده است و ملت اسلامی بخصوص دانشجویان با ایمان متعهد، نگران آن هستند و نیز نگران اخلال توطئه‌گران که هم‌اکنون گاه‌گاه آثارش نمایان می‌شود و ملت مسلمان و پایبند به اسلام خوف آن دارند که خدای نخواسته فرصت از دست برود و کار مثبتی انجام نگیرد و فرهنگ همان باشد که در طول مدت سلطه رژیم فاسد کارفرمایان بی‌فرهنگ، این مرکز مهم اساسی را در خدمت استعمارگران قرار داده بودند که از دستاوردهای دانشگاه‌ها بخوبی ظاهر می‌شود که جز معدودی متعهد و مؤمن که با وجود خواست دانشگاه‌ها در خدمت کشور و اسلام بودند، دیگران جز ضرر و زیان چیزی برای کشور ما بار نیاوردند...»
امام خمینی همچنین در حکم خود برای مدیریت انقلاب فرهنگی، دستور تشکیل ستادی با حضور«محمد جواد باهنر، مهدی ربانی املشی، حسن حبیبی، عبدالکریم سروش، شمس آل احمد، جلال‌الدین فارسی و علی شریعتمداری» را داد و تأکید کرد:«به آقایان مسئولیت داده می‌شود تا ستادی تشکیل دهند و از افراد صاحبنظر متعهد، از بین استادان مسلمان و کارکنان متعهد و دانشجویان متعهد با ایمان و دیگر قشرهای تحصیلکرده، متعهد و مؤمن به جمهوری اسلامی دعوت نمایند تا شورایی تشکیل دهند و برای برنامه‌ریزی رشته‌های مختلف و خط مشی فرهنگی آینده دانشگاه‌ها، براساس فرهنگ اسلامی و انتخاب و آماده‌سازی استادان شایسته متعهد و آگاه و دیگر امور مربوط به انقلاب آموزشی اسلامی اقدام نمایند.»
ستاد انقلاب فرهنگی از خرداد سال 1359 برنامه‌های اصلی را پیش برد که شامل بازبینی محتوای کتاب‌های درسی، گزینش استادان و دانشجویان و اخراج استادان و دانشجویان با تفکرات چپگرایانه و کمونیستی، تأسیس دانشگاه‌های جدید در چندین شهر کشور و تأسیس نهادهای جدید دانشگاهی مانند جهاد دانشگاهی بود و در نهایت بعد از گذشت حدود دو سال و نیم از انقلاب فرهنگی در آذر سال 1361 دانشگاه‌ها بازگشایی شدند. دو سال بعد از پایان انقلاب فرهنگی «ستاد انقلاب فرهنگی» با تصویب لایحه دولت در مجلس و با فرمان امام خمینی به شورای عالی انقلاب فرهنگی تبدیل شد.

تهیه و تنظیم:حسن مجیدی

مخابره پیام اسلام و اخبار جهان اسلام
آرم جدید خبرگزاری جمهوری اسلامی

طرح آرم خبرگزاری جمهوری اسلامی، از سوی روابط عمومی این خبرگزاری اعلام و تشریح شد. آرم جدید خبرگزاری جمهوری اسلامی از ترکیب دو نشانه یا انگاره بوجود آمده که یکی برداشت تصویر خلاصه شده ای از خانه کعبه، مقدس ترین مکان روی زمین وقبله همه مسلمین جهان به عنوان یک سمبل شناخته شده و مشترک جهان اسلام است و دیگری برداشت تصویری از رسم الخط تلکس (نوار تلکس) است که این رسم الخط در واقع زبان خبرگزاری است. در این ترکیب که تبدیل یا ترجمه دو انگاره تصویری خانه کعبه و نوار تلکس به یکدیگر است، رسالت یک سازمان خبرگزاری اسلامی که مخابره و رساندن پیام اسلام و اخبار جهان اسلام به سراسر جهان است، مشاهده می شود.
روزنامه کیهان - پنجشنبه 15 مهر 1361

آیت‌الله اشرفی اصفهانی در محراب خون به دیدار معبود شتافت

نماز جمعه باختران [کرمانشاه] دیروز به ‌خون کشیده شد و رادمرد دیگری از سلاله پاکان، به سوی معبود خود شتافت. آیت‌الله عطاءالله اشرفی اصفهانی نماینده امام و امام‌جمعه باختران که عمری را در راه خدمت به اسلام و مسلمین سپری کرده بود، ساعت 12‌و15 دقیقه دیروز توسط منافقین مزدور امریکا به درجه رفیع شهادت نائل آمد و در کنار سه شهید دیگر محراب آرامش ابدی یافت. هنگامی که آیت‌الله اشرفی اصفهانی در مسجد جامع باختران در حال استماع سخنان حجت الاسلام رستگاری سخنران قبل از خطبه‌های نماز بود، یک منافق  به ایشان نزدیک شد و در حالی که مسلح به نارنجک دستی بود، امام جمعه باختران را در آغوش گرفته و باکشیدن ضامن نارنجک، نماینده امام و امام‌جمعه باختران را به شهادت رساند و امت حزب‌الله باختران را داغدار کرد.
روزنامه اطلاعات- شنبه 24 مهر 1361

تأمین امنیت اجتماعی و قضایی مردم
صدور فرمان هشت ماده‌ای امام خمینی

امام خمینی روز چهارشنبه ۲۴ آذر ۱۳۶۱ فرمان هشت ماده‌ای را خطاب به مسئولان اجرایی و قضایی صادر فرمودند:
- در بند نخست این فرمان امام خمینی بر تسریع در تهیه و ابلاغ قوانین شرعی تأکید کردند که «قوانین مربوط به مسائل قضایی که مورد ابتلای عموم است و از اهمیت بیشتری برخوردار است در رأس سایر مصوبات قرار گیرد و کار قوه قضائیه به تأخیر یا تعطیل نکشد و حقوق مردم ضایع نشود.»
- در بند دوم با اشاره به «سرعت و دقت در رسیدگی به صلاحیت متصدیان امور با بی‌طرفی کامل بدون مسامحه و اشکال‌تراشی‌های جاهلانه، بر اینکه میزان، حال فعلی افراد است.» تأکید شده است.
- در بند سوم فرمان امام، به قضات فرمان داده شده «با استقلال و قدرت، بدون ملاحظه از مقامات و بدون مسامحه و تعویق احکام اسلام را صادر کنند.» همچنین به مأموران ابلاغ و اجرای احکام و دیگر مربوطین به این امر فرمان داده شده که از احکام آنان تبعیت کنند. امام خمینی در این بند «عمل به عدل اسلامی را مخصوص قوه قضائیه و متعلقات آن نمی‌داند»، بلکه از «سایر ارگان‌های نظام جمهوری اسلامی از مجلس و دولت و متعلقات آن و قوای نظامی و انتظامی و سپاه پاسداران و کمیته‌ها و بسیج و دیگر متصدیان امور» نیز می‌خواهد «به‌طور جدی به عدل اسلامی رفتار کنند و احدی حق ندارد با مردم رفتار غیراسلامی داشته باشد.»
- در بند چهارم آمده ‌است:«هیچ‌کس حق ندارد کسی را بدون حکم قاضی که از روی موازین شرعیه باید باشد، توقیف کند یا احضار نماید، هر چند مدت توقیف کم باشد. توقیف یا احضار به عنف جرم است و موجب تعزیر شرعی است.»
- امام خمینی در بند پنجم عنوان می‌کنند: «هیچ‌کس حق ندارد در مالِ کسی چه منقول و چه غیرمنقول و در مورد حق کسی دخل و تصرف کند یا توقیف و مصادره نماید مگر به حکم حاکم شرع، آن هم پس از بررسی دقیق ثبوت حکم از نظر شرعی.»
- بند ششم فرمان می‌گوید: «هیچ کس حق ندارد به خانه یا مغازه یا محل کار شخصی کسی  بدون اذن صاحب آنها وارد شود یا کسی را جلب کند یا به‌نام کشف جرم یا ارتکاب گناه تعقیب و مراقبت نماید یا نسبت به فردی اهانت نموده و اعمال غیر انسانی اسلامی مرتکب شود یا به تلفن یا نوار ضبط صوت دیگری به‌نام کشف جرم یا کشف مرکز گناه گوش کند یا برای کشف گناه و جرم هر چند گناه بزرگ باشد، شنود بگذارد یا دنبال اسرار مردم باشد و تجسس از گناهان غیر نماید یا اسراری که از غیر به او رسیده ولو برای یک نفر فاش کند. تمام اینها جرم و گناه است و بعضی از آنها چون اشاعه فحشا و گناهان از کبائر بسیار بزرگ است و مرتکبین هر یک از امور فوق مجرم و مستحق تعزیر شرعی هستند و بعضی از آنها موجب حد شرعی می‌باشد.»
در بند هفتم، امام خمینی به برخی استثناءها یا تبصره‌های بندهای ۱ تا ۶ اشاره کرده و با ذکر مصادیقی به شرح آن پرداختند. در بخشی از این استثنائات آمده است: «آنچه ذکر شد (ممنوعیت ورود بدون اجازه به خانه یا مغازه یا محل کار، تجسس، شنودگذاشتن، تعقیب و مراقبت و …) در صورتی جایز است که به منظور کشف توطئه‌ها و مقابله با گروهک‌های مخالف نظام جمهوری اسلامی که قصد براندازی نظام و ترور شخصیت‌های مجاهد و مردم بی‌گناه کوچه و بازار را دارند و برای نقشه‌های خراب کاری و افساد فی‌الارض اجتماع می‌کنند و محارب خدا و رسول هستند، صورت گیرد. با چنین مواردی باید در هر نقطه که باشند و همچنین در جمیع ارگان‌های دولتی و دستگاه‌های قضایی و دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها و دیگر مراکز با قاطعیت و شدت عمل ولی با احتیاط کامل باید عمل شود.»
در بند هشتم امام خمینی، آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس وقت دیوان عالی کشور و نخست‌وزیر وقت را موظف می‌کنند تا به جلوگیری از موارد ذکر شده بپردازند و نیز هیأت‌هایی را در استان‌ها به منظور بررسی شکایات مردم در مورد تعدی‌ها و تجاوزهای مأموران اجرایی نسبت به حقوق و اموال ایشان انتخاب کنند.*
*خبرگزاری جمهوری اسلامی
روزنامه اطلاعات -
 پنجشنبه 25 آذر 1361

قرص فشار خون برای اولین بار در ایران ساخته شد

کارخانجات دارویی سویران شهر صنعتی رشت برای اولین بار در ایران موفق به ساخت قرص «هیدرالازین» مخصوص ضد فشار خون شد. مدیرعامل کارخانجات دارویی سویران اعلام کرد: تلاش برای خودکفایی و قطع وابستگی از ممالک خارجی در این کارخانه تولیدی همچنان ادامه دارد و تاکنون هفت نوع قرص که کلاً مصارف دارویی دارد و قبلاً از خارج وارد می شد در ایران تولید می شود.
روزنامه کیهان - یکشنبه 28 آذر 1361

یک مؤسسه آلمانی خواستار خرید سرم ساخت ایران شد
تولید «آنتی سرم» در سازمان انتقال خون ایران

سازمان انتقال خون ایران در راه کسب استقلال اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران توانسته است در ادامه فعالیت‌های خون‌گیری و خون‌رسانی در سطح مملکت، بویژه جبهه‌های جنگ تحمیلی، با تولید آنتی‌سرم‌های مختلف و رفع نیاز داخلی کشور، در این زمینه موفقیت دیگری در سطح بین‌الملل به‌دست آورد. روابط عمومی وزارت بهداری ضمن اعلام این مطلب افزود: نمونه‌هایی از سرم‌های تولید شده، به مؤسسه سرم‌سازی «بیوتست» در فرانکفورت ارسال شده است که پس از اطمینان از کیفیت مطلوب آنها، این مؤسسه آلمانی تقاضای مبادله و خرید آنتی‌سرم‌های تولید شده در سازمان انتقال خون را کرده است.
روزنامه اطلاعات- 27 دی 1361