با اظهارات اخیر رئیس جمهور، موضع صریح ایران درباره هرگونه توافق مشخص شد
توپ در زمین واشنگتن
گروه سیاسی/ سخنان سهشنبه شب سید ابراهیم رئیسی حجت را بر «واشنگتن» تمام کرد تا سودای هیچ توافقی را بدون برداشتن گام عملی، مؤثر و پایدار در رفع تحریمهای ضد ایرانی در خیال نپروراند. رئیس جمهوری کشورمان که از طریق رسانه ملی با مردم سخن میگفت، در واکنش به درخواست مذاکره از سوی امریکاییها این چنین گفت: «درخواست آنها مدتها در حال مطرح شدن است و بسیاری از کشورها پیام امریکاییها را منتقل میکنند، همچنان که در سالیان گذشته نیز این درخواستها را در مقاطع مختلف مطرح میکردند اما آنچه ما اعلام کردیم و باز هم اعلام خواهیم کرد این است که در صورتی که آنها بخواهند تحریمهای ظالمانه را رفع کنند، امکان هرگونه توافقی وجود دارد.»
دور هشتم مذاکرات ایران و کشورهای 1+4 در حالی در وین حساسترین لحظات خود را از سر میگذراند که مقامهای امریکایی به جای تمرکز بر روند رایزنیها و تصمیمگیری درباره اصلیترین موضوع مورد بحث یعنی رفع تحریمها بازی پیچیده ای را با بهرهگیری از حربه جنگ روانی در پیش گرفتهاند. آنها از یک سو با ایجاد اضطرار از ضربالاجلهای ساختگی سخن میگویند و از سوی دیگر شتاب بخشیدن به روند مذاکره را تنها در صورت مذاکره بدون واسطه با ایران امکانپذیر میدانند.
فضای نمایشی
جدیدترین نقش در چنین فضای نمایشی را «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه امریکا ایفا کرد. او در جدیدترین موضعگیری خود درباره برجام که یکم بهمن ماه در جمع خبرنگاران مطرح شد، بار دیگر ادعا کرد که برای احیای برجام و بازگشت طرفین به تعهدات خود تنها چند هفته زمان باقی است و اینکه امریکا از این مذاکرات چه نتیجهای میگیرد، موضوعی است که تا چند هفته آینده روشن خواهد شد.» او در حالی نسبت به عواقب طولانی شدن مذاکرات ابراز نگرانی و تأکید میکرد مذاکرات به مرحله سرنوشتساز خود رسیده است که در عین حال تلاش میکرد، تعهد دولت امریکا به هرگونه تفاهم احتمالی را کمرنگ جلوه دهد. «بلینکن» با اشاره به اینکه یکی از مشکلات اصلی موجود بر سر کسب توافق در مذاکرات وین، خواست جمهوری اسلامی برای دریافت تضمینی در مورد عدم تکرار سیاستی است که دولت ترامپ در قبال برجام در پیش گرفت، مدعی شد: «امریکا و دولت «بایدن» در موقعیتی نیستند که چنین تضمینی را به جمهوری اسلامی بدهند. «دولت «بایدن» در صورت پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات هستهای خود میتواند تضمین دهد که از توافق خارج نخواهد شد.» وزیر امور خارجه امریکا در عین حال تأکید کرد که «بایدن» و دولت او در موقعیتی نیستند که برای دولت آینده امریکا تعیین تکلیف کنند.
اشاره مقامهای امریکایی به موضوع «تضمین» که بیشتر تلاشی برای رفع مسئولیت حقوقی دولت حاکم امریکا به شمار میآید، در حالی است که آنها باید پیش از آن، درباره رفع همه تحریمهای برجامی و فرابرجامی تصمیمگیری کنند و تنها در آن صورت میتوانند از امکانهای موجود برای بازگشت به توافق با ایران سخن بگویند. چه آنکه سخنان اخیر رئیس جمهور ایران درباره لزوم رفع همه تحریمها ناظر به چنین گزاره ای مطرح شده است.
تکرار یک درخواست
از سوی دیگر موضوعی که چندی است به طور پررنگ از سوی دیپلماتهای امریکایی دنبال و در مواضع اخیر دیپلماتهای این کشور تکرار میشود، درخواست برای گفتوگوی مستقیم با ایران در چهارچوب مذاکرات وین است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه اخیراً به طرح این درخواست ها اشاره داشته است. او دو روز پیش در مراسم اختتامیه نخستین کنفرانس ملی ایران و همسایگان با تأکید بر اینکه اخبار منتشر شده درباره مذاکره مستقیم با امریکا صحت ندارد، تصریح کرد که طرف امریکایی از طرق مختلف پیامها را به ایران ارسال میکند که خواهان سطحی از مذاکرات مستقیم با ایران است. وزیر خارجه ایران تأکید کرد که طرف امریکایی با این حال تاکنون پیشنهادات خود را در حوزه مسائل فنی به ایران ارائه کرده است. یک روز بعد از این اظهارات بود که «ند پرایس»، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا بار دیگر بر این خواسته پای فشرد و گفت: «ما بر این باوریم که تعامل مستقیم با ایران در زمینه برجام یا مسائل دیگر پربارتر خواهد بود. همچنین ارتباطی کارآمد را میسر میسازد و این چیزی است که به آن احتیاج داریم، بویژه در این برهه که زمان برای تلاش در راستای نجات برجام یا بازگشت دوجانبه به پایبندی، خیلی کم است.»
در واکنش به این درخواست امریکا، موضعگیری مقامهای ایرانی مبنی بر لزوم رفع همه تحریمها خود گویای واقعیات صحنه دیپلماتیک وین است. چه آنکه اگر واشنگتن برای اصلی ترین موضوع مورد چالش یعنی رفع اثرگذار تحریمهای ظالمانه ایران نسخه عاجلی نداشته باشد، تهران دلیلی برای هیچ گفتوگوی مستقیم و غیر مستقیمی در چهارچوب برجام پیدا نمیکند. تردیدی وجود ندارد که تنها در صورت رفع همه تحریمهای برجامی و فرابرجامی میتوان از اجرای تفاهمات بعدی درباره راستی آزمایی و ضمانت بخشی به تفاهم احتمالی هم سخن به میان آورد.
آنچه اینک میتوان در توضیح واقعیات جاری در مذاکرات وین به آن اشاره داشت، اینکه تهران از یک سو با ارتقای چشمگیر روابط تجاری خود و از سوی دیگربا یافتن آلترناتیوهای کم هزینه برای فروش نفت و بازگرداندن پول آن، با خیالی آسوده و ابتکار عملی قابل اجرا در مذاکرات حضور یافته و ازسرگیری همه تعهدات برجامیاش را منوط به رفع تحریمها دانسته است. این چنین است که در حال حاضر به گواه اغلب ناظران بینالملل، توپ برجام در زمین امریکا قرار گرفته و دولتمردان این کشور هستند که باید هر چه سریعتر تصمیم خود را بگیرند.
پاسخ به یک جوسازی مجازی
آیا روسها تشریفات را رعایت نکردند؟
گروه سیاسی/ در حالی که سفر رئیس جمهور کشورمان به مسکو بهدلیل نقش راهبردی آن در معادلات منطقهای و جهانی در صدر رسانههای جهان قرار گرفته و برخی دولتمردان از ظهور و بروز دستاوردهای آن در آینده نزدیک خبر میدهند، برخی با پرداختن به مسائل حاشیهای سعی در کم اهمیت جلوه دادن آن دارند. به گزارش ایرنا، شهریورماه امسال و بلافاصله پس از استقرار دولت سیزدهم، «لوان جاگاریان» سفیر جمهوری فدراتیو روسیه در تهران از علاقه کشورش برای دعوت از آیتالله سید ابراهیم رئیسی برای سفر به مسکو خبر داد و البته تأکید کرد که «این سفر، هر وقت وضعیت ناشی از همهگیری ویروس کرونا اجازه دهد انجام میشود».پس از آن و در اقدامی کمسابقه، رئیس جمهور روسیه نیز آذرماه گذشته در نشست خبری با نخست وزیر یونان ابراز امیدواری کرده بود که آیتالله رئیسی دعوت وی را برای سفر به کشورش پذیرفته و اوایل سال ۲۰۲۲ به مسکو سفر کند. ابراز علاقهمندی مقامات ارشد روسیه برای سفر رئیس جمهور کشورمان به مسکو نشاندهنده اراده سیاسی طرف روس برای بالابردن سطح همکاریهای دوجانبه و چندجانبه در همه زمینهها بود. سفر آیتالله رئیسی به روسیه و دیدار با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری این کشور در ابعاد مختلف دارای اهمیت قابل توجهی در عرصه دوجانبه، منطقهای و بینالمللی است. تقویت موضع ایران در مذاکرات هستهای، تقویت همکاریهای اقتصادی دو کشور در حوزههای مختلف از جمله ترانزیت، انرژی و کشاورزی و در عین حال، همکاری دو کشور در شکل دادن به یک نظم نوین منطقهای از جمله دستاوردهای سفر رئیسی به مسکو از دید کارشناسان بود.
چه کسانی مخالف این سفر بودند؟
سفر آیتالله رئیسی اما مخالفانی هم داشت؛ گروهی که احساس میکردند انجام این سفر در شرایط فعلی منطقه و جهان، میتواند تأثیرگذاری تحریمهای امریکا و متحدانش علیه ایران را تضعیف و نقش منطقهای و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران را تقویت کند. از آنجا که امکان زیر سؤال بردن اصل سفر از جهت نقشی که در تقویت منافع ملی داشت ممکن نبود، مخالفان سفر تنها توانستند به حاشیهسازی درباره برخی مسائل مرتبط با تشریفات سفر بپردازند و با طرح مسائل فرعی و بعضاً نادرست و مخدوش، افکار عمومی را از توجه به دستاوردهای سفر منحرف کنند. به همین دلیل نیز فضاسازیهای تخریبی پیرامون این سفر، به تشریفات سفر معطوف و محدود شد.
جریانات و رسانههای منتقد تلاش کردند با استفاده از کلیدواژههایی نظیر «بیتوجهی»، «کمتوجهی» یا «برخورد تحقیرآمیز» و طرح مسائلی نظیر قرار ندادن پرچم ایران در میز گفتوگوی دوجانبه رؤسای جمهوری، نبودن پرچم ایران در فرودگاه و استقبال نکردن شخص رئیس جمهوری روسیه از رئیس جمهور کشورمان اصل سفر و دستاوردهای آن را تحتالشعاع تحلیلهای خودشان قرار دهند.
این اظهارات و بهانهجوییها در حالی مطرح میشود که در کمتر دورهای از تاریخ روابط تهران - مسکو، دو کشور تا این حد به هم نزدیک بودهاند و تأکید شخص پوتین بر انجام سفر به خودی خود حاکی از اهمیت همکاری با ایران برای رئیس جمهوری روسیه است.
تلاش برای برگزاری حتمی سفر باوجود پروتکلهای سخت موجود برای دیدار با پوتین، نشاندهنده اهمیت سفر برای طرف روس است. پیگیریهای مداوم این مقامات برای هماهنگ کردن دیدار بر اساس پروتکلهای سختگیرانه کرملین، نکتهای است که از دید رسانهها مغفول ماند.
تفاوت پروتکلهای تشریفات هر کشور
نحوه استقبال از آیتالله رئیسی در فرودگاه مسکو یکی از نکاتی بود که از سوی برخی رسانههای مخالف مورد انتقاد قرار گرفت. وزیر انرژی روسیه که رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور نیز هست، در حالی از رئیس جمهوری اسلامی ایران در فرودگاه استقبال کرد که معمولاً بر اساس پروتکلهای طرف روسی، مقاماتی با یک جایگاه پایینتر به مراسم استقبال میآیند. روسها به دلیل اهمیت و جایگاه این سفر حتی جایگاه مقام استقبال کننده را نیز ارتقا دادند. در دیدارهای پوتین از ایران نیز، معمولاً مقاماتی در سطح پایینتر از رئیس جمهور، از وی استقبال کردند. به عنوان مثال در سفر سال 94، محمود واعظی رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور و وزیر ارتباطات وقت این مسئولیت را برعهده گرفت.
عدم وجود پرچم ایران در صف گارد تشریفات یکی دیگر از نکاتی بود که برخی رسانههای سعی کردند با توسل به آن، برای این سفر مهم حاشیهسازی کنند. براساس اصول و پروتکلهای تشریفاتی، گارد نظامی هر کشوری مراسم استقبال از مقامات عالی کشورهای دیگر را برعهده دارد؛ بر همین اساس، تنها پرچم کشور میزبان و همچنین پرچم یگان نظامی هر کشوری در گارد تشریفات مورد استفاده قرار میگیرد. این مسأله در مراسم استقبال از مقامات سایر کشورها در ایران نیز شاهد و مثالهای فراوانی دارد.
براساس اطلاعات موجود، سرود ملی ایران نیز در فرودگاه و در جریان استقبال از رئیس جمهوری کشورمان نواخته شد. قرار نگرفتن پرچم ایران در پشتسر رئیس جمهور نیز براساس پروتکل کشورها متفاوت است؛ تفاوتی که در برخی دیدارهای قبلی نیز رخ داده و در دیدار مقامات ایران با سایر کشورها هم وجود دارد.
مواردی نظیر نوع دیدار پوتین و آیتالله رئیسی و شیوه قرار گرفتن رؤسای جمهوری در پشت میز و قرار نگرفتن پرچم ایران روی میز، از دیگر موضوعاتی بود که تلاش شد پیرامون آنها حاشیهسازی شود. این در حالی است که برخی از این تفاوتها نیز از سوی کشورها در دیدارهای مختلف و پیش از برگزاری سفر هماهنگ میشود. به عنوان مثال، در تمامی دیدارهای رسمی مقام معظم رهبری با مقامات ارشد کشورهای دیگر، در گوشه اتاق ملاقات، تنها پرچم جمهوری اسلامی ایران مشاهده میشود؛ این مسأله نشان میدهد که این تفاوت پروتکلها از سوی کشورهای مختلف پذیرفته شده است.
دیدارهای رئیس جمهور روسیه بر اساس اهمیت در اتاقهای مختلفی در کاخ کرملین انجام میشود؛ برگزاری دیدار در اتاقهای کرملین نیز با نظر مستقیم پوتین صورت میگیرد. دیدارهای پوتین بر اساس اهمیت در دو سالن سبز و آبی برگزار میشود که در سالن سبز، معمولاً دیدارهای رسمی و تشریفاتی رئیس جمهور، مذاکرات دوجانبه، امضای اسناد و مصاحبه مطبوعاتی پسادیدارها در این محل انجام میشود و اتاق آبی که دفتر کار رئیسجمهوری روسیه نیز هست، محل دیدارهایی با درجه اهمیت بالاتر است. در جریان دیدارهایی که در این اتاق انجام شده معمولاً از پرچم هیچ یک از دو کشور میزبان و میهمان استفاده نمیشود که نمونه آن نیز در دیدارهای قبلی پوتین با مقامات ارشد دیگر کشورها دیده شده است.
تفاوت سفر کاری و سفر تشریفاتی
سفر آیتالله رئیسی به مسکو در قالب یک «سفر کاری» انجام شد اما طرف روس برخی تشریفات یک سفر رسمی نظیر استقبال و بدرقه در فرودگاه توسط یکی از مقامات عالی و نواختن سرود ملی را نیز برای تکریم میهمان خود انجام داد.
به نظر میرسد اهمیت سفر آیتالله رئیسی به روسیه که منجر به افزایش سطح روابط راهبردی در آیندهای نزدیک خواهد شد، برخی جریانهای سیاسی داخلی و بین المللی را نگران کرده است که تلاش خود را برای کم اهمیت جلوه دادن این سفر و حاشیهسازی برای آن به کار گرفتهاند و نشاندهنده آن است که توسعه روابط استراتژیک ایران با کشورهای منطقه، باعث نگرانی جدی کشورهای فرامنطقهای شده است.
واشنگتن: فشار حداکثری علیه ایران شکست خورده است
خبر اول اینکه، ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه امریکا در نشست خبری روزانه خود با انتقاد از سیاستهای دونالد ترامپ علیه ایران گفت: کمپین فشار حداکثری علیه ایران که توسط دولت پیشین امریکا اجرا شد شکست خورده است. به گزارش تسنیم، پرایس در ادامه گفت: ترامپ وعده داده بود که با اعمال فشار حداکثری علیه تهران میتواند به یک توافق بهتر به ایران دست یابد و جامعه بینالملل را نیز علیه ایران متحد کند که البته محقق نشد.
کشف ۱۰۰ قبضه سلاح کمری و شکاری
خبر دیگر اینکه، رئیس کل دادگستری گلستان از کشف دو محموله سلاح غیرمجاز در استان گلستان توسط سربازان گمنام امام زمان(عج) خبر داد. به گزارش ایسنا، حیدر آسیابی با تأکید بر اینکه در عملیات کشف این دو محموله بیش از ۱۰۰ قبضه سلاح شکاری و کمری کشف و توقیف شده است، خاطرنشان کرد: در این خصوص سه نفر هم دستگیر شده و برای تکمیل تحقیقات در بازداشت هستند. آسیابی با بیان اینکه در قانون مجازات سنگینی برای قاچاقچیان و حاملان سلاح غیرمجاز پیشبینی شده است، افزود: پرونده متهمان در دادسرای گرگان تشکیل شده و در حال رسیدگی است.
ادامه نگرانی رژیم صهیونیستی از پیشرفت مذاکرات وین
دست آخر اینکه، رئیس کنست رژیم اشغالگر قدس که به بهانه سالروز هولوکاست به آلمان سفر کرده، بخش قابل توجهی از گفتوگوهایش با مقامات برلین را به موضوع مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ در وین اختصاص داد که حاکی از نگرانی شدید این رژیم اشغالگر از روند رو به جلوی این مذاکرات است. به گزارش ایرنا، روزنامه صهیونیستی «آروتز شِوا» امروز در تارنمای خود خبر داد که رئیس کنست رژیم اسرائیل به مناسبت هلوکاست دیروز (۵ بهمن) به برلین سفر و با مقامهای کشور میزبان از جمله باربل باس (Bärbel Bas) همتای آلمانی خود دیدار و گفتوگو کرد. این مقام اسرائیلی در کمیته روابط خارجی بوندستاگ نیز سخنرانی کرد و به نگرانیهای تلآویو از مقاصد هستهای ایران پرداخت. با وجود دست و پا زدنهای رژیم صهیونیستی برای منحرف کردن مسیر مذاکرات وین، این گفتوگوها در مسیر رو به جلو جریان دارد.
در دومین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده حبیب اسیود نمایش داده شد
سکونت تروریستهای الاحوازی در دانمارک و بلژیک
دومین جلسه رسیدگی به پرونده حبیب فرجالله چعب ملقب به حبیب اسیود سرکرده گروهک تروریستی حرکة النضال، دیروز در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی افشاری برگزار شد. اتهام اسیود، اداره و سرگروهی گروه تروریستی بهنام «حرکة النضال العربی لتحریرالاحواز» و طراحی و اجرای عملیاتهای بمبگذاری و تروریستی متعدد در استان خوزستان از جمله حمله به مردم اهواز در جریان رژه هفته دفاع مقدس در سال ۹۷ است که منجر به شهادت ۲۵ نفر از شهروندان اهوازی شد.
به گزارش میزان، در ابتدای این جلسه، وزیری نماینده دادستان در جایگاه قرار گرفت و برخی از اقاریر متهم را قرائت کرد. او گفت: متهم در جلسات بازجویی به تشکیل گروهک تروریستی حرکة النضال که با تلاش شبانه روزی و جذب ۲۵ نفر از عناصر تندرو اقدام به بمبگذاری و اقدامات تروریستی میکردند، اقرار کرده است. همچنین متهم اقرار کرده که در سال ۱۳۸۴ اقدامات تروریستی خود را در فرمانداری اهواز و سازمان برنامه و بودجه انجام داده است و طی فاصله زمانی ۱۰ تا ۱۰ و ۳۰ دقیقه هر ده دقیقه یک بار یک بمب منفجر میشده است و به شهادت تعداد زیادی از هموطنان ما منجر شده است.
نماینده دادستان اضافه کرد: وی با فرار از ایران و استقرار در اروپا اقدام به بازسازی گروهک تروریستی خود کرده و شاخه جدید نظامی در کشور به منظور اقدام به عملیاتهای تروریستی ایجاد نموده و با هسته جدید نظامی اقدام به بمبگذاری کرده است.
در ادامه جلسه دادگاه تصاویری از برخی از عناصر این گروهک تروریستی نمایش داده شد که نشان میداد در برخی از کشورهای اروپایی ساکن هستند. نماینده دادستان بعد از نمایش این تصاویر گفت: این عناصر گروهک تروریستی در کشورهای دانمارک و بلژیک ساکن هستند و از آن کشورها، علیه شهروندان جمهوری اسلامی اقدامات تروریستی انجام میدهند.
وی ادامه داد: متهم اقرار کرده است که سه نفر از عناصر گروهک تروریستی به سوریه متواری شدهاند و با وصل شدن به گروهکهای تروریست سوری که با دولت سوریه در جنگ بودهاند اقدامات نظامی را فرا گرفتهاند که از این سه نفر یک نفر به درک واصل و فردی دیگر نیز در اهواز دستگیر شده است. همچنین نفر سوم هماکنون به خارج از کشور متواری است. نماینده دادستان با اشاره به اقاریر متهم و برنامهریزیهای این گروهک، گفت: این گروهک، گروهک ناصر شاوردی در هلند را بهعنوان شاخه نظامی معرفی میکند تا خطرناکترین عملیاتها در خوزستان را در مناطق خوزستان مانند شادگان، ماهشهر و دارخوین انجام دهند. نماینده دادستان با اشاره به اقدامات دیگر این گروهک تروریستی بیان کرد: این گروهک بهدنبال این بودهاند تا شعاع عملیاتهای تروریستی خود را به تهران بکشانند و اهداف آنها در تهران نیز حمله به شرکت طرح و توسعه نیشکر، دادگستری و وزارت کشاورزی بوده است.
نماینده دادستان تصریح کرد: جای سؤال است که چرا رئیس فعلی یک گروهک تروریستی براحتی در کشور سوئد حاضر است و با وجود اعلان قرمز، کشور سوئد حاضر به تحویل این فرد نیست.