مهسا قوی قلب
خبرنگار
دکتر حسن روحانی روز پنجشنبه در جلسه رؤسای کمیته‌های تخصصی ستاد ملی مبارزه با کرونا، با اشاره به لزوم اجرای طرح جامع سازگاری با کرونا تأکید کرد همه وزارتخانه‌ها، موظف به ارائه برنامه جامع سازگاری با کرونا به کمیته اجتماعی- امنیتی هستند تا در ستاد ملی، بررسی و تصویب شود. در این زمینه با توجه به اهمیت موضوع، جمعی از کارشناسان و تحلیلگران حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی معتقدند با سیاستگذاری جامع، ساماندهی و مدیریت کرونا می‌توان با تغییر سبک زندگی و عادات جدید رفتاری برای شهروندان شرایط سازگاری با این بیماری را در جامعه ایجاد کرد.
باید دستورالعمل‌ها تبدیل به رفتار، اخلاق و ایثار شوند
تقی آزاد ارمکی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در این رابطه به «ایران» می‌گوید: حدود ۶ ماه است که ویروس کرونا به‌طور جدی کلیه سیستم‌ها را در کشور تحت تأثیر قرار داده است. این طرح باید زودتر اجرا می‌شد تا طرح دومی مبنی بر انطباق‌پذیری در کرونا به اجرا درآید. مفروض این است که کرونا پدیده‌ای است که آمده تا بماند و تا همه جامعه و سطوح را فتح نکند، تمام نمی‌شود. به عبارتی کرونا وقتی تمام می‌شود که همه کرونایی شویم. در این حوزه، افراد ضعیف و کسانی که مراقب نیستند، آسیب می‌بینند، اما کسانی که مراقب هستند، با آن تطبیق پیدا می‌کنند.
به گفته او، چون همه این ماجرا را شوخی گرفته‌اند، در زندگی روزمره این بیماری به شکل معیوبی باقی مانده است. باید خود را با کرونا تطبیق دهیم، همه کرونایی شویم تا این بیماری هم از جامعه رخت بربندد. در این خصوص باید همه نهادها و سازمان‌های اجتماعی ورود پیدا کنند، اما اینکه کدام نهادها ارجح هستند، باید اولویت‌بندی شوند. حوزه عمومی از جمله اقتصاد جزو اولین نهادهای مسئول هستند، بهداشت و درمان و جامعه پزشکی نیز در رده‌های اول هستند، آموزش و پرورش، علوم و درنهایت حوزه سینما و دین و نهادهای دیگر در جامعه هم به عنوان اولویت‌های بعدی، باید در این مسأله ورود پیدا کنند. تاکنون سیاست نوشته شده‌ای در این خصوص ایجاد نشده تا تبدیل به رفتار شود.  آزاد ارمکی ادامه می‌دهد: ما می‌توانیم به جایی برسیم که مدیریت کرونا را ساماندهی کنیم و این کار فقط با نوشتن دستورالعمل به انجام نمی‌رسد بلکه باید دستورالعمل‌ها تبدیل به رفتار، اخلاق و ایثار شوند. البته در این حوزه مطبوعات، روحانیت، روشنفکران و سیاستمداران نیز باید پیشقدم شوند و برای ارائه سیاستگذاری و ارائه راهکار مشارکت کنند.
ترکیب موفقیت‌ها با فرصت‌ها در مقابله با کرونا
هادی خانیکی، استاد علوم ارتباطات نیز با بیان اینکه پدیده کرونا جهان را درگیر کرده است، به «ایران» می‌گوید: مهمترین ویژگی این پدیده، نوظهور بودن آن و اپیدمی شدن و فراگیری آن است. به همین دلیل مواجهه با این بیماری عمدتاً بر اساس مجهولات و مشابهت‌سازی با پدیده‌های پیش از خود بوده که الآن متفاوت شده است. در پدیده کرونا، بحث آزمون و خطا در فرآیند مواجهه و مقابله با شیوع، از ابتدا تاکنون وجود داشته است. در هر مرحله هم برجسته شدن و حاد شدن پدیده شیوع کرونا، سیاستگذاری‌ها و اقدامات ما را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. مثلاً در ابتدا بیشتر ابعاد زیستی و بهداشتی و درمانی برجسته بود و در برنامه‌ها و سیاست‌ها، قرنطینه و اعمال محدودیت‌ها و رعایت فاصله فیزیکی و نظایر آنها مطرح می‌شد، اما به تدریج هرچه به جلو رفتیم، ابعاد اجتماعی، روانی، اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی نیز در مهار کرونا برجسته‌تر شدند و تفاوت نگرش‌ها به این پدیده حالا بیش از پیش به چشم می‌آید. او می‌افزاید همین دلایل است که مسأله سیاستگذاری جامع را به عنوان یک ضرورت مطرح کرده است، چون نادیده گرفتن ابعاد و آثار اقتصادی و دیگر ابعاد این اپیدمی بر زندگی تأثیر می‌گذارد. در نگاه اول تصور این بود که ظرف چند هفته و با گرم شدن هوا و یا بعضی از ملاحظات دیگر می‌توان برای کرونا محدودیت‌هایی در شیوع به وجود آورد، اما هرچه پیشتر آمدیم، چه در سطح جامعه و چه در سطح سیاستگذاری و حاکمیت، می‌بینیم که جنبه‌های دیگری از کرونا خود را نشان می‌دهد و نمی‌شود آنها را نادیده گرفت. بحث این است که در این شرایط چه می‌توان کرد؟ آیا باید تابع ضرورت‌های زندگی و نان شد یا بهداشتی و جان؟ به نظر می‌آید، تأکید روی محدود شدن در هر بخش پاسخگوی این وضعیت نیست و نیاز به این است که هم موفقیت‌ها و هم فرصت‌هایی که به وجود آمده در برخورد با مسأله کرونا ترکیب شوند تا بتوان نتیجه مورد نظر را بدست آورد. به عنوان مثال، در بحث آموزش و پرورش و دانشگاه دیدیم که با گسترش آموزش مجازی، افق تازه‌ای پیش روی کشور باز شد و قطعاً این قضیه پرتابی رو به جلو بود، از طرفی طبیعتاً باید روی کیفیت آموزش و جنبه‌های اجتماعی آن هم بیشتر کار شود. در سیاست‌هایی هم که کمابیش به گوش می‌رسد، سیاست‌های ترکیبی در حال لحاظ شدن هستند. طبیعتاً در حوزه‌های اقتصادی، دانش و صنعت تعبیراتی داریم و فضای جدید را باید با فضای کلاسیک به یکدیگر پیوند دهیم و با در نظر گرفتن فاکتورهای جدید مخاطره نیاز به اتخاذ سیاست‌های ترکیبی دیده می‌شود.البته باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که قربانی موفقیت‌های اولیه خود نشویم. کرونا، پدیده‌ای جدید و هزار چهره است که با اشکال جدید خود، تهدید‌های زیستی، اجتماعی و فرهنگی را به دنبال دارد. خانیکی، ادامه می‌دهد: فکر می‌کنم از اینجا به بعد، جنبه‌هایی که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، باید بیشتر دیده شوند و نگاه‌ها به این پدیده جامع‌تر شود.
تغییر سبک زندگی در همه ابعاد زندگی شهروندان
پوران درخشنده، کارگردان سینما هم با بیان اینکه برای اولین قدم باید سبک زندگی را عوض کرد، به «ایران» توضیح می‌دهد: با وجود کرونا نمی‌توان مثل قبل زندگی کرد. باید فاصله گذاری‌های اجتماعی جدی‌تر گرفته شود و شیوه نامه‌ها در این خصوص تجمیع شوند، تا با تغییر سبک زندگی بتوان مشکلات را از میان برداشت. نمی‌توان گفت مردم رعایت کنند ولی از طرف دیگر، سازمان‌ها و نهادها شیوه‌های مورد نظر را به‌طور کامل رعایت نکنند. به گفته این کارگردان سینما، تمامی سازمان‌ها و نهادها باید در خصوص شیوه نامه‌های مشخص به توافق برسند و پس از تصویب، تمامی وزارتخانه‌ها ملزم به اجرای آن شوند. همه باید برای کاهش بیماری احساس مسئولیت داشته باشند. برای مثال وقتی به مردم می‌گوییم ماسک بزنید، در ادارات و وزارتخانه‌ها هم همه باید ملزم به رعایت آن باشند، فرقی نمی‌کند، اتاق وزیر باشد یا کارمند، همه باید ملزم به رعایت اصول شیوه نامه‌ای باشیم که تصویب خواهد شد. به نظر من حتی باید قضیه جدی‌تر گرفته شود و برای رعایت نکردن اصول مورد نظر، جریمه هم اعمال کرد. در نهایت بهتر است هر چه سریعتر طرحی تدوین و تصویب شود و همه تابع آن باشند. در این خصوص، دولت و مردم هم باید با یکدیگر هماهنگ شوند.

بــــرش
سازگاری به معنای تعطیلی کسب و کارها نیست

آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی هم با اشاره به اینکه کرونا فعلاً با ما هست به «ایران» می‌گوید: در بحث مهار هم این بیماری را باید به عنوان یک میهمان ناخوانده در درازمدت پذیرفت. در مدت زمان کوتاهی، تعطیلی موقتی کسب و کارها به وجود آمد و بعد کسب و کارها بازگشایی شدند. این قضیه در دنیا هم مطرح شده که باید کرونا را بپذیریم. به گفته این اقتصاددان، باید حداقل خساراتی را که توسط کرونا بر زندگی وارد می‌شود نیز بتوانیم متحمل شویم. باید یک حداقلی را در تحمیل خسارات بپذیریم. اگر بیماری کنترل شود و از شیوع آن تا اندازه‌ای جلوگیری شود، باید سازگاری به وجود آید. منظور از سازگاری این است که کسب وکارهای مختلف فعالیت خود را تعطیل نکنند، بلکه درصدی از ظرفیت خود را به شیوه‌های مختلف تعطیل کنند و متحمل جزئی از خسارات باشند، در برابر می‌توانند هزینه‌های ثابت خود را با ادامه کار همپوشانی دهند، مثلاً وقتی سریالی بدون ماسک قرار باشد ساخته شود، می‌توان با فاصله‌گذاری اجتماعی و ابداعات و نوآوری کار را پیش برد. در بحث صنعت هم باید با سازگاری جلوی تعطیلی صنایع را بگیریم، در عین حال هم متحمل هزینه‌های جزئی برای جلوگیری از شیوع بیماری باشیم. کسب‌وکارها، می‌توانند با ظرفیت پایین همچنان سرپا بمانند.

جلال ملکی
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران
حادثه دلخراش آتش‌سوزی در کلینیک سینا اطهر در شمال تهران لزوم یادآوری چند نکته مهم را که بعد از حادثه پلاسکو به فراموشی سپرده شده بود، از نو مورد توجه قرار داد، متأسفانه در این حادثه نیز دوباره نگاه‌ها و انگشت اتهام به سمت شهرداری و آتش‌نشانی نشانه رفت، درحالیکه در بروز این اتفاق تلخ، برخی دستگاه‌های دیگر و بویژه مالک یا مالکان نیز مسئولیت داشته و دارند و باید جوابگوی تخلفات احتمالی باشند، بنابراین مؤاخذه یک سازمان نباید به معنی مبرا دانستن متخلفان و مقصران دیگر باشد، چه آنکه سازمان آتش‌نشانی شرح وظایف مختص به خود را دارد و تنها موظف به پاسخگویی به حوادث است و با توجه به اختیارات محدود خود نمی‌تواند ایمنی شهر را تأمین کند، با وجود این سازمان‌های آتش‌نشانی در سراسر کشور به‌صورت کاملاً رایگان و بر حسب وظیفه شرعی و وجدانی خود با شناسایی ساختمان‌های ناایمن و احصای موارد ناایمنی، در قالب دستورالعمل‌ها و راهکارهای مکتوب، مالک را در جریان نکات ناایمن قرار می‌دهند و بعد از ارائه موارد دوباره از ساختمان بازدید می‌کنند تا در جریان اقدامات انجام شده قرار بگیرند، اما اقدام به شکایت قضایی در حیطه وظایف ما نیست، براین اساس در هر منطقه شهرداری، کمیته ایمنی به ریاست شهردار منطقه فعالیت می‌کند که گزارش اخطارها واملاک ناایمن در آن مطرح می‌شود، شهرداری نیز بر حسب وظیفه خود به مالک اخطار می‌دهد و اگر در جریان انجام اصلاحاتی قرار گرفت، به مالک فرجه می‌دهد تا کار را تمام کند، اما اگر مالک نسبت به این اخطارها بی‌تفاوت عمل کند، پرونده تخلف آن به دستگاه قضایی ارجاع داده می‌شود، درباره ساختمان علاالدین نیز همین اتفاق افتاد و بعد از تخریب طبقه هفتم با دستور مقام قضایی، مالک در این چند سال نسبت به رفع موارد ناایمنی مثل تکمیل پله فرار و آزادسازی راه پله‌ها اقدام کرد و جالب اینکه در این دو سال اخیر، چند آتش‌سوزی هم رخ داد که اگر در شرایط گذشته اتفاق افتاده بود، پلاسکو دوم رخ می‌داد اما سیستم‌های اطفای حریق عمل کردند و جلوی فاجعه گرفته شد، درحالی‌که کلینیک سینا هم اگر اخطارها را جدی گرفته بود، این حادثه به این وسعت اتفاق نمی‌افتاد.ما به این کلینیک طی سال‌های ٩٤، ٩٦ و ٩٧ (دو مرحله)، حدوداً چهار بار تذکر دادیم و مالک تنها در سال ٩٨، چند مورد از دستورالعمل‌های متعدد را اجرا کرد که البته کامل نبود و شهرداری نیز به همین علت پرونده را به دستگاه قضایی نفرستاد و به آنها وقت داد تا موارد را تکمیل کنند. با این حال تا زمانی‌که روش حل مسأله پیدا کردن کوتاه‌ترین دیوار باشد و عوامل و علت‌های پیش از حادثه دیده نشود و کسی نپرسد مالک ساختمان با این درآمد هنگفت چرا برای ایمن‌سازی هزینه نکرده است، نتیجه پلاسکوی دوباره‌ای می‌شود که ما حصل ٥٧ سال بی‌احتیاطی بود اما فقط ٣٠ دی ماه ٩٥ آن دیده شد! هم‌اکنون حدود ٢٣٠ ساختمان پر خطر و در شرایط قرمز در تهران وجود دارند که قطعاً نظاره گر وضعیت کلینیک سینا هستند، آنها باید از این اتفاق درس عبرت بگیرند و با صرف هزینه کمتر برای ایمن‌سازی اقدام کنند تا در آینده شاهد چنین اتفاق دلخراشی در تهران نباشیم، قطعاً علاج حادثه پیش از وقوع باید کرد.

فریبا خان احمدی
خبرنگار
آمارها نشان می‌دهد ابتلا به ویروس کرونا در تهران نسبت به شیوع آن در اسفندماه با رشد 7/5 درصدی مبتلایان بستری در بیمارستان‌ها همراه است؛ این آماری است که دکتر علیرضا زالی، فرمانده قرارگاه مبارزه با کرونای پایتخت می‌دهد. در این میان به گفته مسئولان افزایش آمار مرگ‌ومیر مبتلایان به کرونا در مناطق 2 و 4 تهران در مقایسه با سایر مناطق نگران‌کننده تر به‌نظر می‌رسد. درباره چرایی این وضعیت سری زدیم به دو منطقه پایتخت در شمال شرق و شمال غرب که شرایط متفاوتی دارند.
تراکم زیاد جمعیت در منطقه چهار تهران
منطقه 4 جزو مناطق بزرگ پایتخت است، منطقه‌ای که تراکم جمعیتی آن نسبت به سایر مناطق بالاست و به‌لحاظ پراکندگی دفاتر اداری، ساختمان‌های تجاری و اغذیه فروشی‌ها و فست فودها باعث شده تا رفت و آمد در این منطقه نسبت به محلات و مناطق دیگر بیشتر باشد. ساعت 11 صبح فلکه اول را که به سمت فلکه دوم تهرانپارس می‌رویم، خیابان شلوغ‌تر می‌شود؛ از ماشین‌ها گرفته تا آدم‌هایی که در حال رفت و آمدند. مقابل یکی از بانک‌ها از زن میانسالی که ماسک به‌صورت دارد و منتظر ایستاده تا بانک خلوت شود درباره اینکه چرا شیوع کرونا در تهران بخصوص در این منطقه افزایش یافته است، می‌پرسم.
او با گلایه از این وضعیت می‌گوید: «یک دلیل افزایش حضور مردم در مراکز خرید است. اینجا هم که پر از مراکز خرید و مانتو فروشی و لوازم آرایشی و کیف و کفش است. خب دولت چه کار کند؟! اگر مغازه‌ها را ببندد که کسب و کار ملت نمی‌چرخد الان هم که باز گذاشته‌اند مردم نسبت به قبل بیشتر بیرون می‌روند. شما میدان هفت حوض رفتید؟ بروید ببینید چه خبر است. آنجا بورس مانتو و لباس است از همه جای تهران برای خرید می‌آیند. معلوم است که ویروس کرونا ساکنان آن منطقه را آلوده می‌کند. البته بخش مهم این داستان به خود مردم بر می‌گردد که باید مراعات کنند. خب با این وضعیت انتظار دارید کرونا جمع شود!»
طی چند دقیقه‌ای که توی پیاده رو ایستاده‌ام رفت و آمدها را زیر نظر می‌گیرم، خبری از فاصله اجتماعی نیست، خیلی‌ها شانه به شانه دیگران راه می‌روند، برخی هم ماسک نزده‌اند و تعداد ماسک‌زده به مراتب کمتر از بقیه است. از دختر جوانی که ماسک به‌صورت دارد و دستکش به دست، می‌پرسم دلیل افزایش شمار مبتلایان به کرونا از نظر او چیست؟ فاطمه 25 ساله است و رشته شهرسازی خوانده. او می‌گوید: «کلونی جمعیت و گستردگی منطقه 4 زیاده. صبح زود که بیایید حتماً می‌بینین که چه جمعیتی از این منطقه از مترو و اتوبوس و تاکسی استفاده می‌کنن و به مناطق دیگر می رن. از طرفی جمعیت دیگه‌ای هم وارد اینجا می شن، خب وقتی از ماسک استفاده نمی‌کنند این ویروس در کل تهران جابه‌جا می شه. باید بگم که اینجا سالمندان زیادی زندگی می‌کنند و فضای سبز منطقه هم کمتر از جاهای دیگه هست به‌همین خاطر بیشتر مردم بویژه سالمندان توی خیابون و میدون‌ها تجمع می‌کنن و احتمال اینکه مبتلا شوند زیاده.» وضعیت تردد در خاک سفید هم نسبت به زمان پیش از شیوع کرونا فرقی نکرده است این را بسیاری از مغازه داران این محله می‌گویند.
از خیابان احسان به سمت میدان رهبر می‌رویم. قدم به قدم وانتی‌ها کنار پیاده رو‌ها توقف کرده‌اند؛ یکی میوه می‌فروشد، یکی سبزی و فروشنده سیار دیگری هم ظروف شیشه‌ای با قیمت ارزان. زن و مرد جلوی وانتی جمع شده‌اند و مشغول خریدند. نه کسی ماسک زده و نه فاصله فیزیکی بین‌شان رعایت شده است. وارد قنادی می‌شوم. این وقت ظهر هیچ مشتری ندارد. از فروشنده که ماسک ندارد همین سؤال را می‌پرسم. لبخندی می‌زند به نشانه شرمندگی. می‌گوید: «جمعیت و تردد اینجا خیلی زیاده و معمولاً از ماسک استفاده نمی‌کنن. این را هم بگم شب که میشه خیلی از جوون‌ها دور میدون یا توی خیابون جمع می شن اینجا پاتوق اهالی فلکه اول و دوم است همه اینجا جمع می‌شوند. انگار نه انگار مریضی است و کرونایی وجود دارد. بیشترین آلودگی منطقه تهرانپارس هم در این دو منطقه است.»
تراکم ساختمان‌های پزشکان و مراکز خرید در منطقه 2 تهران
طبق آمار، منطقه دو هم جزو مناطقی است که از نظر تعداد مراکز اداری و تجاری و درمانی آمار بالایی نسبت به مناطق دیگر دارد و البته آمار ابتلا به کرونایش هم به رکوردی جدید دست پیدا کرده است. اطراف میدان‌های اصلی پر است از کلینیک‌های پزشکی و ساختمان‌های اداری و تجاری، سالن‌های زیبایی، آتلیه‌های عکاسی و...
ساکنان این منطقه وجود مجتمع‌های مسکونی، تراکم زیاد ساختمان‌های پزشکی و رستوران‌ها و فست فودی‌ها را عامل اصلی انتقال ویروس کرونا می‌دانند. آقای بهرامی که سمت خیابان صرافی‌ها مغازه عطاری دارد می‌گوید: «افراد غیر بومی زیاد اینجا تردد دارند که بیشتر با مترو و اتوبوس می‌آیند. از طرفی این منطقه دوتا بیمارستان بزرگ و مجهز دارد که بیماران کرونایی راهم بستری می‌کنند. همراهان این بیماران حداقل 2 هفته‌ای را شب ها در پیاده رو‌ها می‌خوابند و روزها هم در محوطه می‌چرخند. ما مشتری‌های زیادی داریم که ساکن اینجا نیستند و از شهرستان‌ها می آیند. می‌دانید چرا؟ چون بیشتر پزشک‌های متخصص اینجا مطب دارند. مریض‌های شهرستانی هم مجبورند با اتوبوس یا مترو خودشان را به این نقطه شهر برسانند. همین باعث می‌شود که ویروس از نقطه‌ای به نقطه دیگر شهر گردش کند.»
محمد، فروشنده بوتیکی در میدان کاج است. او درباره اینکه چرا آمار ابتلا درمنطقه 2 تهران زیاد است، می‌گوید: «پاساژ و مرکز خرید و رستوران‌ها و فست فودی‌های معروف در سعادت آباد و شهرک غرب زیاد است. مردم از هر نقطه شهر برای خرید اینجا می‌آیند. جوون‌ها هم که عصرها اینجا برای «دور دور» می‌آیند.اگر سمت میدان سرو بروید می‌بینید مسافرکش‌های زیادی از شهرهای جنوب غرب کشور آنجا هستند به هر حال همین‌ها می‌توانند عامل انتقال ویروس باشند».

بــــرش
یک میلیون نفرجمعیت در 2 منطقه

معاون برنامه‌ریزی ستاد فرماندهی عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره اینکه چرا مناطق 2 و 4 جزو آلوده‌ترین مناطق تهران از نظر وضعیت کرونا به حساب می‌آیند؟ می‌گوید: ما هنوز علت این مسأله را نمی‌دانیم و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد منتها وقتی نشانی افراد مبتلا به کرونا را در نقشه تهران پیاده کردیم دیدیم بیشتر افراد در این  دو منطقه کرونا گرفته بودند. دکتر علی ماهر در ادامه می‌افزاید: منطقه 2 و 4 بزرگ‌ترین مناطق تهران به حساب می‌آیند و جمعیت بیشتری دارند. منطقه 2 به علت ازدحام مراکز تجاری جزو نقاط پر رفت و آمد شهر است و خیلی از تهرانی‌ها برای خرید به این نقطه شهر تردد می‌کنند. به گفته ماهر، حدود یک میلیون نفر از جمعیت تهران در منطقه 4 ساکن‌اند و بیشترین جمعیت تهران را این منطقه به خود اختصاص داده است.  او با بیان اینکه منطقه سعادت آباد، شهرک غرب و ستارخان جزو مراکز خرید تهران هستند، عنوان می‌کند: علاوه بر این بیشترین تعداد بیمارستان و مراکز درمانی در منطقه 2 متمرکز‌اند و گفته می‌شود؛ همین عوامل موجب افزایش تعداد بیماران کرونایی در منطقه 2 تهران شده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان وآموزش‌های پزشکی گفت: پیشنهاد ما به ستاد ملی مبارزه با کرونا ممنوع کردن برگزاری مراسم‌  عزا و عروسی است. به‌گزارش خبرگزاری صدا‌وسیما، رضا ملک‌زاده افزود: استفاده از ماسک، رعایت فاصله ایمنی و دوری از اجتماعات باید در اولویت قرار گیرد. او ادامه داد: برگزاری مراسم عروسی امری واجب و ضروری نیست. در شرایط کرونایی فعلی بهتر است از برگزاری این‌گونه مراسم‌ خودداری شود وگرنه ممکن است هر مراسم عروسی یا عزا، مراسم عزای دیگری را رقم بزند. ملک‌زاده موضوع محدودیت هوشمند را تسهیل گر زندگی اجتماعی عنوان کرد و افزود: محدودیت هوشمند شامل اعمال منظم و دقیق استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و اجتناب از برگزاری مناسبت‌های شادی و عزاست که به شیوه دقیق‌تر و منطقی‌تر زندگی مردم را تسهیل خواهد کرد.
او تصریح کرد: در گام‌های بعدی شیوع کرونا، یکی از نگرانی‌های ما مربوط به ابتلای روستاییان است، زیرا بیماری کرونا در حال حرکت به‌ سمت روستاهاست و رسیدگی در آنجا هم دشوار خواهد بود.