فعالیت حدود ۴ هزار خانه بهداشت کارگری

براساس داده‌های مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال ۱۴۰۰، تعداد ۳ هزار و ۹۷۶ خانه بهداشت کارگری در کارگاه‌ها و کارخانجات مشغول به فعالیت بوده‌اند.
به گزارش آتیه آنلاین، از مجموع تمامی خانه‌های بهداشت کارگری فعال در سطح کشور، ۱۴۸مورد در سال گذشته به‌عنوان مراکز تازه‌تأسیس به بهره‌برداری رسیده‌اند و مشغول به ارائه خدمات به جامعه کار و تولید در کارگاه‌ها و کارخانجات هستند.
این در حالی است که تعداد خانه‌های بهداشت کارگری در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن روند افزایشی داشته و به تعداد ۲۷۲ مورد بیشتر شده که حتی تعداد مراکز تازه‌تأسیس نیز در مقایسه این سال‌ها دو برابر اعلام شده است.
گزارش مذکور نشان می‌دهد استان‌های اصفهان، البرز و خراسان‌رضوی به ترتیب دارای بیشترین تعداد خانه‌های بهداشت کارگری در سطح کشور هستند. همچنین استان‌های کهگیلویه‌وبویراحمد، اردبیل و خراسان‌شمالی نیز کمترین تعداد خانه‌های بهداشت کارگری را در اختیار دارند.
گفتنی است تعداد ۱۲ استان هر کدام بیشتر از ۱۰۰ خانه بهداشت کارگری و ۱۹ استان دیگر کمتر از ۱۰۰ مورد خانه‌های بهداشت کارگری فعال را در اختیار دارند.
در همین ارتباط استان‌های اصفهان، ایلام و کرمانشاه بیشترین تعداد مراکز تازه‌تأسیس خانه‌های بهداشت کارگری را در سال گذشته به ثبت رسانده‌اند.
بهداشت کارگری از دیدگاه قانون
به موجب ماده ۱۴۷ قانون کار دولت مکلف است خدمات بهداشتی و درمانی را برای کارگران و کشاورزان مشمول این قانون و خانواده آنها فراهم کند. براساس تعاریف و مفاهیم مرتبط با حوزه‌های بهداشت جامعه کارگری، خانه بهداشت کارگری در واحد بهداشت و ایمنی کارگاه‌های ۵۰ تا ۴۹۹ نفر که مسئول آن تحت‌عنوان بهداشتیار کار به ارائه خدمات بهداشتی در محیط کار و کمک‌های اولیه می‌پردازد، مصداق دارد.
ارتقای بهره‌وری کار با سلامت کارگران
تأمین بخشی از سلامت جامعه کارگری و پایش مستمر تندرستی نیروی کار به‌عنوان قشر مولد بازار کار از طریق واحدهای ایمنی و بهداشت کارگاه‌ها و کارخانجات و همچنین خانه‌های بهداشت کارگری، سیاستگذاری و دنبال می‌شود. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز به‌عنوان متولی حوزه کار و تولید و نیروی کار در راستای ارتقای سلامت جامعه کارگری و کارفرمایی و به‌ دنبال افزایش بهره‌وری تولید از طریق نیروی کار سالم، سیاستگذاری و تعیین اهداف مرتبط با توسعه سلامت کارگران را از طریق خانه‌های بهداشت کارگری دنبال می‌کند.
البته تعامل و مشارکت جامعه کارفرمایی در راه‌اندازی و توسعه خانه‌های بهداشت کارگری علاوه بر تضمین استمرار سلامت نیروی کار شاغل در کارگاه‌ها و کارخانجات، حفظ شرایط استاندارد سلامت نیروی کار جهت بهبود کمیت و کیفیت کار در راستای ارتقای بهره‌وری تولید را موجب خواهد شد.
الزام توسعه خانه‌های بهداشت کارگری
با توجه به جامعه بزرگ کارگری به‌عنوان قشر مولد بازار کار که جمعیتی بیش از ۱۴ میلیون نفر را شامل می‌شوند، توسعه کمی و کیفی ارائه خدمات بهداشت و درمان در قالب خانه‌های بهداشت کارگری به‌عنوان یک ضرورت بهداشتی برای حفظ سلامت نیروی کار شاغل در حوزه کسب‌وکار و تولید ضروری است.
آمارهای حوزه بهداشت کارگری نشان می‌دهد تا پایان سال گذشته فقط حدود یک میلیون نفر از جامعه بزرگ کارگری از خدمات خانه‌های بهداشت کارگری بهره‌مند بودند که البته با توجه به توسعه فضاهای بهداشتی کارگاه‌ها و کارخانجات در سال‌ جاری بخشی از عقب‌ماندگی تاریخی این حوزه جبران شده اما قطعاً با استانداردهای این فضا فاصله داشته و باید با تسریع در راه‌اندازی خانه‌های بهداشت کارگری این مهم را پیش برد.
کاهش هزینه‌های تأمین اجتماعی با گسترش بهداشت نیروی کار
سازمان تأمین اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین نهاد بیمه‌ای کشور و با بیشترین پوشش بیمه‌ای جامعه کارگری، با استفاده از مراکز درمانی ملکی و از طریق خرید خدمات بهداشتی و درمانی، خدمات درمانی قابل‌توجهی به جامعه تحت‌پوشش از جمله کارگران و خانواده‌های آنها ارائه می‌دهد.
با توجه به این شرایط، بخشی از هزینه‌های درمانی سازمان تأمین اجتماعی به مسأله سلامت و درمان نیروی کار اختصاص داشته و ارتباط مستقیمی با میزان و کیفیت سلامت نیروی کار دارد.
در این خصوص تلاش در گسترش پیشگیری از حوادث کار و دیگر آسیب‌های روحی و جسمی احتمالی برای نیروی کار، حتماً بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های درمانی تأمین اجتماعی را کاهش داده و زمینه هزینه‌کرد آن را در دیگر بخش‌ها جهت توسعه خدمات مهیا می‌کند.
توسعه و گسترش فعالیت خانه‌های بهداشت کارگری در این راستا عمل کرده و در واقع بهره‌وری نیروی کار و روند کاهشی هزینه‌های سازمان تأمین اجتماعی در راستای توسعه ارائه خدمات گسترده به بیش از ۵۳ درصد جامعه را موجب خواهد شد. در حال حاضر نگاه سازمان تأمین اجتماعی از غرامت‌محوری به رویکرد پیشگیری تغییر پیدا کرده است و در این میان خانه‌های بهداشت کارگری اثرگذاری مناسبی را برجای می‌گذارند.
براساس ماده ۳۵ آیین‌نامه اجرایی قانون، الزام در سازمان تأمین اجتماعی رویکرد مشارکتی با وزارتخانه‌های کار و بهداشت وجود داشته است و بهداشت و سلامت نیروی کار کارگری از این طریق دنبال می‌شود.