پرشدگی سدهای تهران به 16 درصد رسید

شرکت آب و فاضلاب تهران اعلام خطر کرد و نوشت: تنها با کاهش مصرف آب می‌توانیم از این شرایط دشوار عبور کنیم
گروه اقتصادی/ منابع آبی در تهران این روزها با کمبود بی‌سابقه‌ای مواجه شده و به‌دنبال وقوع این شرایط، شرکت آب و فاضلاب تهران در پیامکی به شهروندان هشدار داد. پیامکی با عنوان «بسیار مهم» برای پایتخت‌نشینان که در آن آمده است: «در حال حاضر تهران با کاهش ۷۰ درصدی بارش‌ها مواجه است. تنها با کاهش مصرف آب می‌توانیم از این شرایط دشوار عبور کنیم.»
بررسی‌های «ایران» نشان می‌دهد که سدهای تهران در حال حاضر فقط 16 درصد پرشدگی دارند و وضعیت چندان مناسب نیست. مجموع 5 سد تهران، حدود 300 میلیون مترمکعب آب در خود جا داده‌اند و این یعنی که نسبت به سال گذشته نیز - که دومین سال پی‌ در پی خشکسالی بود- ذخایر سدهای تهران 21 درصد کمتر است. سومین سال خشک تهران، درحالی رقم می‌خورد که بارش‌ها حداقل 60 درصد کمتر از پارسال است. نسبت به متوسط درازمدت نیز 70 درصد شاهد افت بارش‌ها در تهران هستیم. البته در روزهای اخیر بارش محدودی در تهران رقم خورد که تأثیر آن بر ذخایر آبی و آب‌های زیرزمینی نزدیک به صفر بود.
در این شرایط، کارشناسان می‌گویند که تنها راهکار عبور از وضعیت هشدار، اصلاح مصرف و سازگاری با وضع بارش‌ها و ذخایر سدهاست. اما آمارهای شرکت آب و فاضلاب تهران نشان می‌دهد که مصرف آب تهران در اوج تاریخی خود قرار دارد، لذا بهینه کردن مصرف آب در تهران امروز یک ضرورت است.

وضعیت سدهای تهران
اکنون جمع کل مخازن سدهای تأمین‌کننده آب شرب تهران حدود 300 میلیون مترمکعب است که حجم مخزن سد امیرکبیر ۴۹، سد لتیان ۱۹، سد لار ۲۲، سد طالقان ۱۶۳ و سد ماملو ۴۶ میلیون مترمکعب است که در مقایسه با سال قبل در تاریخ مشابه ۸۷ میلیون مترمکعب کاهش داشته است. همه سدهای پنج‌گانه تأمین‌کننده آب شرب تهران در مدار قرار دارد و تأمین و ارسال آب جهت مصارف شرب تهران از سدهای امیرکبیر، لار، طالقان و ماملو در حال انجام است. در این سدها ورودی و خروجی مدام در حال تغییر است. اما آنچه اهمیت دارد، مدیریت خروجی است تا شرایط از آنچه هست، سخت‌تر نشود.

برخورد با پرمصرف‌ها
همزمان با این تنش آبی، یکی از قوانین مدیریت مصرف آب نیز به اجرا گذاشته شده تا پرمصرف‌ها موجب شکل‌گیری بحران و قطعی آب نشوند؛ منظور طرح قطع آب مشترکان بدمصرف است که از 18 مهرماه آغاز شده و برآورد می‌شود که در مدیریت مصرف آب در شرایط حاد کنونی کمک‌کننده باشد.
آن‌طور که مسئولان می‌گویند از ابتدای طرح برخورد با مشترکان بدمصرف تاکنون (۱۸مهرماه) آب 6 هزار خانوار بدمصرف تهرانی به‌صورت موقت از ساعت ۹ تا ۱۶ قطع شده است. هرچند که مشترکان بدمصرف تهرانی فقط 4 درصد کل مشترکان این شرکت را در برمی‌گیرند، اما میزان مصرفشان و درصد آبی که مصرف می‌کنند خیلی زیاد است. به‌صورت کلی سرانه مصرف آب در تهران هم‌ اکنون حدود ۲۲۰ لیتر است که ۸۰ لیتر بیش از الگو است. اما بررسی روند مصرف آب طی نیمه نخست امسال در استان تهران نشان می‌دهد که فقط ۳۷ درصد خانوارهای تهرانی الگوی مصرف آب را رعایت می‌کنند و سایر مصرف‌کنندگان در گروه‌های «پرمصرف» و «بدمصرف» قرار داشته‌اند. براساس این آمار ۵۹ درصد مشترکان پرمصرفند و مصرف ۱۴ تا ۲۸ مترمکعب یعنی تا دو برابر الگو داشته‌اند و 4 درصد مشترکان نیز اساساً بدمصرف به شمار می‌روند و مصرف آب شرب آنها از ۲۸ مترمکعب در ماه نیز فراتر رفته است که بنا بر آمارها، این دسته از مشترکان به‌تنهایی ۱۰ درصد از کل آب شرب بخش خانگی تهران را مصرف می‌کنند.
براساس بند «ی» تبصره ۸ قانون بودجه و همچنین ضرورت حفاظت از منابع آب که در سال‌های اخیر به علت تداوم خشکسالی با محدودیت مواجه شده است، شرکت آب و فاضلاب استان تهران این اختیار قانونی را دارد تا با مشترکان بدمصرف برخورد کند و آب این دسته از مشترکان را در ساعاتی از روز قطع کند.
مدیر دفتر توسعه خطوط آبرسانی شرکت تأمین و تصفیه آبفای تهران در این رابطه می‌گوید: انشعاب آب ۱۱هزار مشترک بدمصرف قطع شده است و این روند تا اصلاح الگوی مصرف ادامه خواهد داشت.
به گفته تبریزی، مصرف آب تهران حدود 40 هزار لیتر بر ثانیه و میزان ورودی آب در تهران حدود 35 هزار لیتر بر ثانیه است. یعنی هر ثانیه، 5 هزار لیتر از ذخایر آب کاهش پیدا می‌کند و این بالا بودن میزان مصرف نسبت به میزان تولیدی را نشان می‌دهد.
داده‌های شرکت آبفای تهران نشان می‌دهد که روزانه حدود 3 میلیون مترمکعب آب در تهران مصرف می‌شود و برای عبور از بحران آب و خشکسالی نیاز به کاهش 20 درصدی مصرف است.